Fruit... een absolute must

Een Belg op de vijf eet nooit fruit; een op de twee slechts een stuk per dag. Het zijn verontrustende cijfers. Temeer omdat ook blijkt dat fruit slecht scoort bij kinderen. Nochtans is fruit een absolute must, die heel wat gezondheidswinst oplevert. En dat zowel op korte als op lange termijn.

Dagelijks zijn minstens twee tot drie stukken fruit (250 tot 375 gram) aanbevolen. Met ‘een stuk’ wordt niet alleen een appel, peer of banaan bedoeld, maar bijvoorbeeld ook een bakje aardbeien, twee kiwi's of een halve meloen.

Voor een optimale gezondheidswinst doet u er goed aan voldoende variatie te voorzien. Hoewel vers fruit de absolute voorkeur geniet, kan ter afwisseling ook een stuk gedroogd fruit of een glas vruchtensap zonder toegevoegde suiker. Bereidingen op basis van fruit, zoals confituur of stroop, passen daarentegen niet in het plaatje. Door de toegevoegde suiker brengen ze immers te veel energie aan voor relatief weinig voedingsstoffen.

Veel pluspunten

Fruit bevat talloze vezels, mineralen, vitaminen en andere bio-actieve stoffen. Bij het eten van voldoende fruit wordt, dankzij deze waaier van bestanddelen, op korte termijn al heel wat gezondheidswinst geboekt. Deze manifesteert zich op diverse vlakken.

• Voorkomt overgewicht. De meeste fruitsoorten bevatten weinig calorieën en zitten boordevol vezels. Deze geven snel een voldaan gevoel, waardoor men minder eet en de drang naar ongezonde tussendoortjes vermindert.
• Bevordert de stoelgang. De vezels zorgen voor meer stoelgang en een versnelde passage door de dikke darm.
• Levert energie. De vruchtensuikers geven energie die onmiddellijk door het lichaam wordt opgenomen.
• Bevordert de weerstand. De vitamines C, E en B6 wapenen het lichaam beter tegen onder meer een verkoudheid en griep.
• Verlaagt de bloeddruk. Kalium, in sommige fruitsoorten(bv. banaan) rijkelijk aanwezig, helpt om de bloeddruk goed te regelen.
• Verbetert het gezicht. Caroteen bevordert de aanmaak van vitamine A, die het gezichtsvermogen gunstig beïnvloedt.
• Voorkomt ijzertekort. Vitamine C stimuleert de opname van ijzer.
• Beschermt de huid tegen veroudering. De bio-actieve stoffen behoeden de huid voor de schadelijke effecten van te veel zon.

Ziekten voorkomen

Net als groenten, heeft ook fruit een beschermende werking tegen chronische ziekten zoals diabetes, hart- en vaataandoeningen, longziekten, Alzheimer en bepaalde kankers (bv. mond-, keel-, slokdarm-, maag-, long-, pancreas- en prostaatkanker). Hoe fruit en groenten helpen om ziekten te voorkomen, is nog niet helemaal duidelijk. Het effect wordt voorlopig toegeschreven aan de interactie tussen de diverse stoffen die in de producten aanwezig zijn.

Dat de preventieve werking van groenten en fruit niet mag worden onderschat, blijkt uit een studie van het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Het berekende dat jaarlijks ruim 18.000 hartinfarcten en beroerten kunnen worden voorkomen indien alle Nederlanders de aanbevolen hoeveelheid fruit en groenten zouden eten. Bovendien zou het sterftecijfer door kanker (-2.300) en hart- en vaatziekten (-5.000) aanzienlijk dalen.

Laat u niet misleiden

Over fruit doen enkele stellingen de ronde, die onjuist zijn of moeten worden genuanceerd. Jammer genoeg zetten ze sommige mensen op het verkeerde been, waardoor ze geen of te weinig fruit eten. Hoog tijd dus om een en ander recht te zetten en te verduidelijken. We doen dit aan de hand van vijf vaak gehoorde beweringen.

• Een stuk fruit per dag volstaat
  Een appel, peer of banaan dekt niet de dagelijkse fruitbehoefte. Hiervoor zijn minstens twee tot drie stukken fruit nodig (250 tot 375 gram), bij voorkeur van een verschillende soort. Als u meer fruit wilt eten, kan het tijdelijk bijhouden van een dagboek een handig hulpmiddel zijn. Het geeft u een perfect beeld van uw fruitverbruik, wat een goede basis is om het bij te sturen.
• Fruit mag niet gegeten worden na een maaltijd
  Deze bewering heeft geen enkele wetenschappelijke grond. Evenmin als de stelling dat fruit op een nuchtere maag moet worden gegeten of net niet.
  Zulke theorieën spruiten vaak voort uit de zogenaamde combinatiediëten.
  De voorstanders ervan beweren dat het samen innemen van bepaalde voedingsstoffen verteringsproblemen veroorzaakt. Deze visie is onjuist omdat ze zich baseert op een verkeerde interpretatie van de spijsvertering.
  Onderzoek toont immers aan dat de vertering van koolhydraten, eiwitten en vetten los van elkaar plaatsvindt, zodat foute voedingscombinaties niet kunnen voorkomen.
• Fruit gist in de darmen
  Onverteerde resten van fruit, maar ook van andere voedingsmiddelen, gisten inderdaad in de dikke darm. Dit is evenwel een volkomen natuurlijke fase van de spijsvertering, die normaal geen problemen teweegbrengt. Deze ontstaan daarentegen wel als de darmflora verstoord is en ongewenste bacteriën de overhand krijgen als gevolg van stress, ziekte, een eenzijdige en te vette voeding of het gebruik van te veel medicijnen.
• Fruit verzuurt het lichaam
  De zuurtegraad van het bloed wordt op geen enkele manier beïnvloed door voedingsmiddelen. Bovendien worden de zuren die in fruit voorkomen ofwel niet door het lichaam opgenomen, ofwel omgezet in water en koolstofdioxide die vervolgens grotendeels worden uitgeademd. Bovenstaande bewering is dus onjuist.
• Fruit tast de tanden aan
  Deze stelling is gedeeltelijk correct omdat fruit natuurlijke suikers en zuren bevat. Toch pleegt fruit geen aanslag op de tanden indien u oog hebt voor enkele aandachtspunten.

• Eet niet de hele dag door fruit. Meer dan zes eet- of suikermomenten per dag verhogen de kans op tandbederf.
• Beperk het gebruik van gedroogde vruchten. Ze zijn erg kleverig en kunnen tot zeventig procent suiker bevatten. Vanuit tandheelkundig oogpunt behoren ze zelfs tot de categorie snoep.
• Vermijd overdreven consumptie van citrusvruchten en neem ze niet als tussendoortje. Zij bevatten specifieke zuren, waardoor het risico op tanderosie toeneemt.
• Verkies vers fruit boven vruchtenmoes. Verse vruchten stimuleren sterker de aanmaak van speeksel, waardoor de zuren sneller worden geneutraliseerd en weggespoeld.
• Geef de voorkeur aan fruitconserven op eigen sap boven fruit op siroop, dat te veel toegevoegde suiker bevat.

Michiel Callens, arts (met dank aan NICE)

Het eten van fruit op een lege maag

Dr. Stephen Mak behandelt terminale zieke kankerpatiënten door een “on-orthodoxe” manier en herstelde veel patiënten. Hij legt duidelijk uit:

voordat hij de behandeling begint met behulp van zonne-energie met de ziekten van zijn patiënten. Hij gelooft in de natuurlijke genezing van het lichaam tegen ziekten. Zie het artikel hieronder. Het eten van fruit ...

We denken allemaal dat het eten van fruit betekent dat alleen het kopen van fruit, het in stukken snijden en het in onze mond stoppen is. Het is niet zo makkelijk als je denkt. Het is belangrijk om te weten hoe en wanneer te eten. Wat is de juiste manier van fruit eten? Het betekent niet het eten van fruit NA JE MAALTIJDEN! * VRUCHTEN moeten worden gegeten op een lege maag. Als je zo fruit eet, zal het een grote rol spelen om uw systeem te ontgiften en levert u met een grote hoeveelheid energie voor gewichtsverlies en andere levens activiteiten.

FRUIT is het belangrijkste voedsel. Laten we zeggen dat je twee sneetjes brood eet en dan een plakje fruit. Het deel van fruit is klaar om dwars door de maag in de darmen te gaan, maar het wordt daartoe verhinderd.

In de tussentijd begint de hele maaltijd te rotten en te gisten en wendt zich tot zuur. Op het moment dat het fruit in contact komt met het voedsel in de maag en spijsverteringssappen, de hele massa van voedsel begint te bederven.

Dus eet liever je fruit op een lege maag of voor uw maaltijden! Je hebt mensen horen klagen - elke keer als ik watermeloen eet, risp ik op, als ik een bepaald gerecht eet begint mijn maag op te zwellen, als ik een banaan eet begin ik naar het toilet te lopen, etc. - eigenlijk dit alles zal niet gebeuren als je het fruit op een lege maag eet. De vrucht vermengt zich met het rottende ander voedsel en produceert gas en dus je zult zwellen!

Grijs haar, kaalheid, nerveuze uitbarsting, en donkere kringen onder de ogen, al deze zal niet gebeuren als je fruit op een lege maag eet. Er bestaat niet zoiets als sommige vruchten, zoals sinaasappel en citroen zijn zuur, omdat alle vruchten alkalisch worden in ons lichaam, volgens Dr. Herbert Shelton, die onderzoek deed naar dit onderwerp. Als je dit beheerst om op de juiste manier vruchten te eten, heb je het geheim van schoonheid, duurzaamheid, gezondheid, energie, geluk en een normaal gewicht ontdekt.

Wanneer u vruchtensap drinkt - drink alleen verse fruitsappen, niet uit blik. Zelfs geen sap drinken dat is opgewarmd. Eet geen gekookte vruchten, omdat je helemaal geen voedingsstoffen naar binnen krijgt, je proeft alleen maar de smaak. Koken vernietigt alle vitaminen. Maar het eten van een hele vrucht is beter dan het drinken van het sap. Indien u het sap drinkt, drink het in kleine teugje's langzaam op, want je moet het met speeksel laten mengen voor het doorslikken. U kunt op een 3-dagen fruitdieet gaan om uw lichaam snel te reinigen. Gewoon in de 3 dagen fruit eten en vruchtensap drinken en u zult verrast zijn wanneer je vrienden vertellen u hoe stralend je er uitziet!

• KIWI: Klein maar krachtig. Dit is een goede bron van kalium, magnesium, vitamin
• APPEL: Een appel per dag houdt de dokter weg? Hoewel een appel heeft een laag vitamine C-gehalte, het heeft anti-oxidanten en flavonoïden die de activiteit van vitamine C en aldus bijdraagt tot het risico van darmkanker, hartaanvallen en beroertes helpt te verlagen.
• AARDBEI: Beschermende Fruit. Aardbeien hebben de hoogste kracht totale Antioxidanten onder grote vruchten en beschermen het lichaam tegen kankerverwekkende, bloedvatverstoppingen vrije radicalen.
• APPELSIEN: Lekkerste geneesmiddel. Het nemen van 2-4 sinaasappels per dag kan helpen verkoudheid weg te houden, lagere cholesterol, te voorkomen en oplossen van nierstenen en vermindert het risico op darmkanker.
• WATERMELOEN: Koelste dorstlesser. Samengesteld uit water, het is ook verpakt met een gigantische dosis van glutathion, dat ons immuunsysteem helpt versterken. Ze zijn ook een belangrijke bron van lycopeen - de kanker vechtende oxidant. Andere voedingsstoffen die gevonden wordt in watermeloen zijn vitamine C & Kalium.
• GUAVE & PAPAYA: Top prijzen voor vitamine C. Ze zijn de duidelijke winnaars voor hun hoge vitamine C gehalte. Guave is ook rijk aan vezels, die helpt constipatie te voorkomen. Papaja is rijk aan caroteen, dit is goed voor je ogen.

Koud water drinken na de maaltijd = Kanker! Kunt u dat geloven? Voor degenen die graag koud water te drinken, dit artikel is op u van toepassing. Het is leuk om een beker koude drank na een maaltijd te drinken. Toch zal het koude water de vette dingen stollen, die je zojuist hebt verbruikt. Het zal de spijsvertering vertragen. Zodra dit 'slib' reageert met het zuur, wordt het afgebroken en worden sneller door de darm geabsorbeerd dan het vaste voedsel. Het zal langs de darm gaan, maar zeer binnenkort zal dit veranderen in vetten en leiden tot kanker. Het beste is om warme soep of warm water te drinken na de maaltijd.

Een serieuze opmerking over hartaanvallen HARTAANVAL PROCEDURE:
(!! DIT IS GEEN GRAP !!) Vrouwen moeten weten dat niet iedere hartaanval symptoom naar de linker arm gaat, dat pijn gaat doen. Wees je bewust van hevige pijn in de kaak lijn. U kunt de eerste pijn op de borst niet als een hartaanval zien. Misselijkheid en intens zweten zijn ook gemeenschappelijke symptomen. Zestig procent van de mensen krijgen een hartaanval terwijl ze slapen en niet meer wakker worden. Pijn in de kaak kunt u uit een diepe slaap wakker maken. Laten we voorzichtig zijn en op de hoogte blijven. Hoe meer we weten hoe groter de kans om te kunnen overleven.

Vlees: slecht voor milieu, klimaat én gezondheid

De gemiddelde Belg eet 102 (honderd en twee) kilogram vlees per jaar. Dat is 227 gram per dag, bijna driemaal te veel voor de gezondheid én slecht voor het milieu en het klimaat.

De Belgen zijn bij de grootste vleeseters met hun 102 kg , dit blijkt uit een recent onderzoek van het (OIVO) "Onderzoeks - en Informatiecentrum van de VerbruikersOrganisaties" in samenwerking met het Brussels gewest. Enkel de Spanjaarden, de Denen en de Fransen eten meer.

Honderd gram vlees per dag, charcuterie inbegrepen, is ruim voldoende', zegt diëtiste Isabelle Heyens van het Gentse Universitair Ziekenhuis. Zoveel vlees eten zorgt voor een overdaad aan eiwitten, wat slecht is voor de nieren. Bovendien bevat vlees teveel verzadigde vetten die de slechte cholesterol doen stijgen, terwijl die van het vlees zelf ook al omhoog gaat.

Teveel cholesterol leidt tot hart- en vaatziekten. Wie veel vlees eet, haalt vaak ook teveel calorieën binnen, wat voor overgewicht zorgt. Bovendien bestaan er vermoedens dat een overdaad aan vleesconsumptie leidt tot darmkanker en ook jicht, alhoewel voor beide ook andere oorzaken aangetoond zijn.

Geen vlees eten is volgens Heyens ook niet altijd gezond: vlees brengt veel ijzer bij, die vegetariërs vaak onvoldoende opnemen, tenzij ze vitamine C-rijke groenten of fruit bij de maaltijd nemen.

Veganisten, die niet alleen geen vlees, maar ook geen zuivelproducten eten, lijden aan een tekort aan vitamine B12, wat tot een soort bloedarmoede leidt.

Het vleesverbuik in België is de jongste jaren lichtjes aan het afkalven, maar ligt nog beduidend hoger dan vroeger, blijkt uit de OIVO-studie.

• In 1919 aten we nog maar 30 kilo vlees,
• in 1929 al 45 kilo
• in 1959 reeds 59 kilo

Varkensvlees is daarbij verdubbeld van 25 naar 40 kilo, gevogelte vervijfvoudigd naar 19 kilo. Rund bleef stabiel rond de 20 kilo. Wereldwijd werd in tweeduizend en vijf 265 miljoen ton vlees geproduceerd. Dat is het dubbele van in 1970 en het vijfvoudige van in 1950. De oorzaak van de stijging is de industrialisering van de productie.

In de westerse wereld ligt de consumptie al een jaar of vijftien ongeveer gelijk, net onder de 90 kilogram. In de ontwikkelingslanden is er een stijging van 10 kilo in 1964 naar 26 kilo in 1999. Een aantal landen in ontwikkeling zit aan 46 kilogram. Hoe welvarender een land wordt, hoe meer vlees er verbruikt wordt.

Volgens een studie van FAO (Wereldvoedsel- en Landbouworganisatie) is de dierenteelt goed voor 18 procent van de broeikasgassen, meer nog dan de transportsector. Een van de oorzaken is het vele methaangas dat herkauwers zoals koeien uitstoten, plus ammoniak uit mest. Bovendien verdringt het landbouwgebied, nodig om dierenvoedsel te produceren, het tropisch regenwoud, terwijl de mest de bodem en het water verontreinigt.

Bron: Nieuwsblad van 22 mei 2007

Biogroenten zijn niet altijd gezonder

Sommige bioproducten bevatten opvallend minder vitaminen dan de gewone. Biologisch geteelde groenten zijn niet per definitie gezonder of veiliger. Gezondheidsclaims zijn dus uitgesloten. Dat blijkt uit een grootscheeps onderzoek van de Universiteit Gent.

Wie kiest voor biogroenten, doet dat omdat ze gezonder zijn dan niet biologisch geteelde groenten. Consumenten betalen er een hogere prijs voor en verschillende overheden, van de Europese tot regionale, ondersteunen de biologische sector. Maar zijn biogroenten wel gezonder? Als dit wetenschappelijk bewezen kan worden, dan kan dit leiden tot voedingsclaims en gezondheidsclaims die de consumenten correct kunnen informeren en die op die manier ook de verkoop van bio kunnen stimuleren.

Daarom onderzocht de faculteit bio-ingenieurswetenschappen van de Universiteit Gent op vraag van de Vlaamse overheid of biologische landbouwproducten een meerwaarde hebben. Volgens de onderzoekers kun je niet concluderen dat biologische groenten gezonder of veiliger zijn. "Gezondheidsclaims zijn vooralsnog uitgesloten", zeggen ze. "Afhankelijk van het beschouwde voedingsmiddel of contaminant scoort bio soms beter en soms slechter dan zijn gangbare tegenhanger."

Het gehalte aan vitamine C is significant lager in de biowortel en -aardappel maar significant hoger in de biotomaat. Maar ook per groente zijn er geen eenduidige trends. Biowortel scoort beter voor het gehalte aan beta-caroteen, slechter voor vitamine C en kalium en even goed voor calcium. Biosla bevat meer kalium en calcium dan gewone sla, maar minder luteïne en evenveel B-caroteen.

De wetenschappers onderzochten ook de milieuvriendelijkheid van biogroenten. Wanneer de biologische en gangbare productiemethode vergeleken wordt wat betreft milieuvriendelijkheid, dan geldt in het algemeen dat de biologische productie beter scoort per hectare.

In het grond- en oppervlaktewater zitten minder nitraten en fosfaten. Hoge concentraties nitraten stimuleren de groei van algen en verminderen de beschikbare zuurstofconcentraties, waardoor andere waterplanten en diersoorten in de problemen komen. Bij de conventionele landbouw ligt het nitratengehalte hoger dan bij de biologische landbouw. Biologische landbouw heeft ook een positieve invloed op de biodiversiteit en de uitstoot van broeikasgassen ligt lager.

Maar de biologische productie levert een lagere opbrengst op dan de gangbare productie. Als je de vergelijking maakt per kilogram geproduceerde groenten, dan is het verschil veel minder groot.

Conclusie: voorlopig kan er geen sprake zijn van gezondheids- en veiligheidsclaims. Uitgebreider onderzoek is nodig als men die in de toekomst toch zou willen.

Inge Ghijs Bron: Het Nieuwsblad

Specifieke problemen

Onderzoek over het al dan niet gezonder zijn van biologische producten versus producten uit de gangbare landbouw staat nog in de kinderschoenen. In 2005 werd uit onderzoek uitgevoerd door het Louis Bolk Instituut duidelijk dat biologische zuivel meer gezondheidsbevorderende stoffen bevat dan zuivel uit de gangbare landbouw.

Het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselveiligheid heeft in dat jaar ook budget gereserveerd voor nader onderzoek. Overigens is het niet alle consumenten van biologische producten te doen om een betere kwaliteit van de producten. Een aantal van hen koopt biologisch enkel of ook vanwege het duurzame productieproces, en niet (alleen) vanwege de veronderstelde positieve effecten van het eindproduct op gezondheid of smaakbeleving.

De afstemming tussen aanbod en vraag is moeilijk: boeren die hun producten biologisch willen afzetten komen soms op een wachtlijst te staan of moeten hun biologische producten als gangbaar verkopen tegen lagere prijzen. Op andere momenten dreigt door een groeiende vraag en een achterblijvende productie tekorten te ontstaan.

Uit diverse onderzoeken blijkt dat burgers vaak een natuur- en diervriendelijke landbouw wensen, waarbij men aangeeft dat men bereid is hier een meerprijs voor te betalen.

Het consumentengedrag blijft daar vaak bij achter: vaak wil men een product toch tegen een zo laag mogelijke prijs en kiest men dus liever voor goedkopere producten uit de gangbare landbouw. Niettemin groeit de markt voor biologische producten fors, zeker als je deze groei afzet tegen het klimaat in supermarkten waar de focus sterk op prijs is komen te liggen. Actuele cijfers over de markt van biologische producten zijn te vinden op de website van het Platform Biologica.

Biologische landbouw en voeding

Biologische landbouw en voeding is een verzamelnaam voor landbouwmethoden en voedingsmiddelen die voldoen aan bepaalde eisen op het gebied van milieu, natuur en landschap, het welzijn van dieren en productiemethoden. In Nederland wordt ook het woord ecologisch gebruikt en de Engelse term is organic. Deze termen verwijzen naar dezelfde landbouwmethoden, waarvan de minimale eisen internationaal zijn overeengekomen en vastgelegd. De eisen gelden op het gebied van:

• certificatie en toezicht
• plantaardige landbouw
• veehouderij
• bereide voedingsmiddelen
• import

In sommige gevallen kan men zeggen dat de biologische landbouw zo veel mogelijk gebruik maakt van technieken en methoden van vóór 1900 toen kunstmest en chemische bestrijding in opgang kwamen. In andere gevallen daarentegen is biologische landbouw juist uiterst modern en innovatief. Voorbeelden daarvan zijn het gebruik van sluipwespen voor het bestrijden van ongedierte in kassen en het gebruiken van branders voor onkruidbestrijding in plaats van chemische herbiciden.

Misverstanden

In kranten en tijdschriften worden vaak de begrippen "biologisch" en "biologisch-dynamisch" verward. Afgezien van de definitieverschillen is de biologisch dynamische landbouw qua areaal zeer veel kleiner dan de biologische landbouw.

Bovendien zijn de begrippen ecologisch en biologisch beide ook verbonden met wetenschappelijke vakgebieden, wat soms tot misverstanden leidt.

De afkorting 'bio' voor biologisch veroorzaakt soms verwarring met biobrandstoffen (brandstoffen op plantaardige of andere organische basis), bio-smeermiddelen en zelfs met bio-industrie (intensieve veehouderij).

Het is beter om het woord 'biologisch' niet af te korten. Eventueel kan de aanduiding 'EKO' (altijd met hoofdletters) gebruikt worden als afkorting aangezien dit keurmerk in Nederland een dominante marktpositie heeft.

Kenmerken

Kenmerken van plantaardige landbouw

Kenmerk van die landbouw- methoden is dat er gepoogd wordt te werken met zo weinig mogelijk milieubelastende middelen en methoden. Hierbij staat het bodemleven centraal, wat op zijn minst verstoord, zoniet vernietigd wordt door kunstmest (of drijfmest) en pesticiden, vandaar het verbod op het gebruik hiervan. Het organische stofgehalte speelt hier een belangrijke rol, en moet (in de meeste gevallen) opgedreven worden. Men noemt dat ook wel duurzame landbouw want de ecologische efficiëntie wordt opgedreven, doordat men poogt de synergieën met het (te stimuleren) bodemleven maximaal te benutten. Indien juist toegepast, verbetert de bodemvruchtbaarheid, en dus ook de opbrengst, jaar na jaar, na de omschakelings- (en bodemherstel) periode.

Kenmerken van bereide voedingsmiddelen

Bedrijven die biologische voedingsmiddelen willen bereiden dienen in het bezit te zijn van de juiste certificaten. Er moet een duidelijke administratie bijgehouden worden van biologische grondstoffen die binnenkomen, en biologische producten die geleverd worden aan bijvoorbeeld winkels of andere bedrijven. Biologische levensmiddelen moeten gescheiden worden opgeslagen van niet-biologische levensmiddelen, en de productielijnen moeten goed schoongemaakt worden, zodat er geen besmetting plaatsvindt van de biologische levensmiddelen met reguliere levensmiddelen.

Biologische voeding mag geen chemisch-synthetische geur- kleur- en smaakstoffen bevatten en ook geen conserveringsmiddelen. Ook zijn er strenge eisen aangaande de etikettering. Als uitzondering op de algemene regel mag biologische wijn overigens wél sulfieten bevatten.

Omvang

De biologische landbouw is wereldwijd de snelstgroeiende sector binnen de voedings- middelenbranche. Wereldwijd is de omzet voor biologische producten sinds 2001 verdubbeld. De groep consumenten, die biologisch geproduceerd voedsel koopt, neemt toe. Naast natuurvoedingswinkels bieden ook supermarkten een steeds uitgebreider assortiment biologische producten aan. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft het streven om de consumptieve bestedingen aan biologische voeding te laten groeien naar 5% van de totale uitgaven aan voeding in 2007 en het biologische landbouwareaal naar 10% van het totale landbouwareaal in 2010.

In 2004 was het marktaandeel van biologische voeding 1,8% en het biologische landbouwareaal 2,5% van het totaal.

Keurmerken

• Het EKO-keurmerk wordt toegekend door Stichting Skal, die zorg moet dragen voor de naleving van de principes die voorgeschreven zijn voor biologische landbouw. Dit keurmerk geeft aan dat een bedrijf volgens biologische criteria werkt, kortweg gezegd dat geen bestrijdingsmiddelen of kunstmest worden gebruikt.
• Het Demeter-keurmerk geeft aan dat er gewerkt wordt volgens biologisch-dynamische principes, gebaseerd op de antroposofie van Rudolf Steiner.
• Milieukeur is een Nederlands keurmerk gebaseerd op regelgeving die minder streng is dan bijvoorbeeld de biologische landbouw
• Het Belgische BIOGARANTIE-keurmerk wordt toegekend door BLIK (Integra) en CERTISYS

Koffie: meer dan een dorstlesser

Dagelijks moeten we anderhalve liter drinken. Water is en blijft de voorkeur wegdragen om dit in te vullen. Maar ter afwisseling kan je ook wel eens een andere caloriearme drank nemen. Koffie is er een van.

Naast water is koffie de meest verbruikte drank in Vlaanderen. Vaak wordt hij niet alleen gedronken om de dorst te lessen. Zo hoort koffie voor veel mensen onlosmakelijk bij het ochtendritueel om de dag goed te starten. Voor anderen is het drinken van kopje koffie vooral een sociaal gebeuren.

ngeacht de reden waarom men koffie drinkt, geniet gefilterde koffie de voorkeur. Bij een verhoogd cholesterolgehalte is het immers opletten met Espresso, Scandinavische en Turkse koffie. Deze ongefilterde dranken verhogen de hoeveelheid vetachtige stoffen in het bloed, waardoor de kans op hart- en vaatziekten toeneemt.

Nederlanders zijn echte koffieleuten. Met jaarlijks gemiddeld 148 liter koffie per persoon staan we in de top tien van koffiedrinkende landen in Europa. Alleen Scandinaviërs, Oostenrijkers en Zwitsers drinken nog meer. Bijna alle Nederlandse 50-plussers (op 2 procent na) drinken dagelijks ‘een bakkie’, gemiddeld vijf keer.

Cafeïne

Dat koffie cafeïne bevat, is algemeen bekend. Concreet levert een kopje gefilterde koffie gemiddelt 80 mg cafeïne. Wat beduidend hoger is dan een kopje thee (30 mg.) of een glas cola (18 mg.). Cafeïne heeft een gunstig effect op de alertheid, stemming, concentratie en het geheugen. koffiemolen

Maar hoge dosissen kunnen vervelende bijwerkingen geven zoals gevoelens van spanning, rusteloosheid, trillingen en hartkloppingen. Bovendien verhoogt cafeïne bij sommige mensen de kans op botontkalking.

De gevoeligheid voor cafeïne verschilt sterk van persoon tot persoon. Sommigen kunnen veel koffie drinken zonder bijwerkingen te ervaren, bij anderen treden vrij snel klachten op.

Hoe dan ook, omwille van de cafeïne wordt het drinken van koffie het best beperkt. Voor gezonde mensen betekent dat drie à vier kopjes per dag. En voor wie cafeïnegevoelig is, is cafeïnevrije koffie de oplossing.

Slaap

Door het licht stimulerende effect van cafeïne verdrijft koffie de slaapbehoefte. Als u 's avonds koffie drinkt, kan het langer duren vooraleer u indommelt.

Hierbij is het goed om te weten dat de afbraak van cafeïne vrij traag verloopt. Zo duurt het gemiddelt vijf uur voor de stof in het bloed tot de helft vermindert. Als u dus bijvoorbeeld om 18 uur twee koppen koffie drinkt, is de cafeïne om 23 uur nog niet uitgewerkt.

Bij rokers gaat het afbraakproces tweemaal zo snel, bij zwangere vrouwen verloopt het veel trager. Hoewel cafeïne het inslapen bemoeilijkt, heeft de stof verder geen negatieve weerslag op de kwaliteit ven de nachtrust.

Koffie heeft ook geen uitdrogend effect, zoals soms beweerd wordt. Door de cafeïne moet men weliswaar vaker plassen, maar dat heeft geen invloed op de globale hoeveelheid vochtverlies.

Gewenning

Door de cafeïne treedt reeds vanaf twee tot drie kopjes per dag fysieke gewenning op. Dat betekent evenwel niet dat men verslaafd is.

Koffie is immers geen drug waarvan men steeds meer nodig heeft om een gewenste werking te bereiken.

Niettemin ontstaan er ontwenningsverschijnselen (bv. hoofdpijn, vermoeidheid, concentratieproblemen) als men plots minder koffie gaat drinken.

Sommige mensen voelen er zich zelfs grieperig door. Wie zijn koffieverbruik wil terugschroeven, doet dit dan ook beter geleidelijk aan. Een stapsgewijze afbouw is immers de beste garantie om ontwenningsklachten te voorkomen.

Terzijde

Leef als een theedrinker

23-09-2010 Door Karine Hoenderdos

Om maar met het goede nieuws voor theeleuten te beginnen: sommige vette krantenkoppen kloppen wél. Zo zijn er behoorlijke aanwijzingen dat thee de kans op hart- en vaatziekten verlaagt. Wie meerdere koppen zwarte thee per dag drinkt, heeft ongeveer 30 procent minder kans op verkalking van de slagaders, zo concludeerden onderzoekers van de Universiteit Utrecht onlangs. Zij bestudeerden de eetgewoontes van 37.000 Nederlanders, die ze dertien jaar lang volgden. Een verklaring is er nog niet. Is het de cafeïne (die niet alleen in koffie, maar ook in thee voorkomt)? Of zijn het toch de antioxidanten?

Diabetes

We gaan nog even door; ook op diabetes heeft thee een gunstig effect. Drie of meer koppen thee drinken per dag verkleint de kans op diabetes type 2 met 40 procent, zo meldde dezelfde universiteit in 2009 na een ander grootscheeps onderzoek. Australische onderzoekers houden het op een bescheiden 25 procent minder kans, maar dat is evengoed een fors effect.

Waarschijnlijk zijn het de antioxidanten die het ’m doen. Deze beschermen tegen schadelijke stoffen in bijvoorbeeld rook, zonlicht en voeding. Groene thee bevat wat meer antioxidanten dan zwarte thee. Antioxidanten komen verder vooral veel voor in groenten, fruit, volkoren graanproducten. En in koffie – vandaar dat uit deze onderzoeken blijkt dat ook koffie beschermt tegen diabetes en hart- en vaatziekten.

Maar hier eindigt de goednieuwsshow. Kanker, geheugenproblemen, menopauzeklachten, gewichtsverlies, rimpels en stress? Of thee tegen al deze kwalen helpt, wordt onderzocht, en die onderzoeken halen soms de krant. Maar voor al deze ziekten en aandoeningen geldt dat één positief onderzoek veel te weinig is. Er is meer onderzoek nodig, en dan het liefst zo: geef een groep mensen thee en een andere groep mensen niet, en kijk dan wat het verschil is in gezondheid. Tot die tijd blijft gelden dat één vette krantenkop thee nog niet tot een wondermiddel maakt.

De gezonde theedrinker

Dat theeleuten minder kans hebben op diabetes en hart- en vaatziekten komt overigens hoogst waarschijnlijk niet door thee alleen. Ze vallen in de categorie hogeropgeleiden en deze mensen bewegen nu eenmaal meer, drinken minder alcohol, roken minder en hebben minder vaak overgewicht. Stuk voor stuk factoren die de kans op aandoeningen als hart- en vaatziekten en diabetes sterk verminderen. Hoewel onderzoekers proberen die gezonde gewoonten niet te laten meewegen in hun theestudies, is het lastig om de gunstige effecten uit onderzoek alleen aan thee toe te schrijven.

Met andere woorden: lijkt uw leefstijl op die van de theedrinker? Dan zit u goed, zélfs als u geen thee drinkt. Combineert u die gezonde gewoonten dan ook nog met een ruime consumptie van groenten en fruit? Dan hebt u thee helemaal niet nodig om uw gezondheid te beschermen.

Zwart, Wit, groen of kruiden?

Voor zwarte thee worden de blaadjes van de theestruik blootgesteld aan licht en vocht. Door oxidatie ontstaan de zwarte kleur en de sterke smaak, en gaat het antioxidantgehalte wat achteruit. Groene thee oxideert niet en bevat meer antioxidanten dan zwarte thee. Witte thee wordt gemaakt van de blaadjes van jonge theeknoppen en bevat ook meer antioxidanten dan zwarte thee.

Kruidenthee is eigenlijk geen thee, want het wordt niet gemaakt van de theeplant, maar van kruiden, bloemen en specerijen. Er worden van oudsher allerlei geneeskrachtige waarden aan kruidenthee toegeschreven, maar die zijn nauwelijks wetenschappelijk bewezen.

Bron: Plus Magazine

Thee: de wereld rond

In sommige landen van de wereld wordt er rond het drinken van thee een hele ceremonie gebouwd. Zo heb je in Engeland de "afternoon tea", een heel sterke thee die gedronken wordt met veel melk en suiker. Je krijgt er dan ook steevast "scones" bij opgediend, dat zijn minibroodjes. Maar er is ook zoiets als de "high tea", een complete maaltijd met allerlei koude schotels.

Dichter bij ons, namelijk in Oost-Friesland drinken ze vijf maal per dag drie kopjes thee. Eerst legt men een klontje kandijsuiker in het kopje, daarop giet men de hete thee en als laatste voegt men er nog een lepeltje room aan toe. Er mag niet geroerd worden in het kopje, zodat je achetreenvolgens de smaak van de room, thee en de suiker proeft. Na het derde kopje is de suiker gewoonlijk volledig opgelost. Het spreekt voor zich dat men hiervoor kleine kopjes gebruikt.

• In Marokko wordt muntthee volgens een strikt ritueel uit kleine theeglaasjes gedronken. Eerst wordt de Chinese groene thee (Special Gun Powder) in een metalen theepot gedaan en met een scheut kokend water gewassen. Na het water af te gieten, gaan de suiker en verse blaadjes van de aarmunt in de pot en wordt het kokende water erop geschonken. Vervolgens worden enkele blaadjes verse thee toegevoegd. De thee moet daarna nog 5 minuten doorkoken. Het eerste glaasje thee dat uit de pot geschonken wordt, wordt weer teruggegoten in de pot zodat alle smaken goed door elkaar trekken. Daarna worden de glazen ingeschonken, het liefst van zo hoog mogelijk zodat er een laagje schuim op de thee komt. Bovendien staat het hoog inschenken van de thee symbool voor de gastvrijheid. Dit wordt vooral dan ook gedaan als er bezoek komt, want hoe hoger, hoe gastvrijer.
• In Tibet wordt de thee in de vorm van tegels gebruikt, waarop in reliëf afbeeldingen staan. Er wordt een stukje van de tegel afgebroken, met water, yakboter en zout wordt er thee van gezet. De Tibetaanse theecultuur bestaat nagenoeg alleen uit boterthee en melkthee.
• In Turkije, Rusland en Iran wordt thee gezet in een samovar, waarin heet water wordt bewaard. Hiermee wordt zeer sterke thee gezet, die bovenop de samovar warm gehouden wordt. Om thee te drinken wordt iets van de sterke thee ingeschonken en verdund met water uit de samovar.
• De Japanse theeceremonie is wereldberoemd. De ceremonie, inherent aan de Zen-traditie en aan zeer strikte regels gebonden, duurt uren. Er wordt veel aandacht aan goede manieren besteed en elke handeling wordt tot in detail volgens de eeuwenoude voorschriften uitgevoerd. De groene thee, in poedervorm matcha wordt met speciaal theegerei in een kom geklopt. De kom wordt vervolgens bij de haard neergezet. De belangrijkste gast neemt de eerste drie slokken, en geeft daarna de kom door aan de andere gasten. "Sado", de Weg van het theedrinken, maakt ook deel uit van de Japanse Zen-cultuur.

Groentesoep gezond en lijnvriendelijk

Soep bereid met 600 gr groenten per liter water, levert per portie van 250 ml ongeveer 150 gr groenten. Dat is goed voor ongeveer de helft van de aanbevolen dagelijkse portie (300 gr).

Hongerstillend

Doorgaans bevat groentesoep weinig calorieën. Zo telt een portie van 250 ml gemiddeld slechts 65 kcal. Omdat de vele voedingsvezels bovendien een voldaan gevoel geven, is soep een goede bondgenoot tegen overtollig gewicht. Wilt u enkele kilootjes kwijt, kunt u bijvoorbeeld overdag een of meerdere soeppauzes inlassen om het hongergevoel en de drang naar ongezonde tussendoortjes tegen te gaan. Of soep nemen als voorgerecht, zodat de eerste honger gestild is en u minder van het hoofdgerecht eet.

Goed om te weten is ook dat soep met groentestukken een betere hongerstiller is dan gemixte soep. Want hoe minder bewerkingen de groenten ondergaan, hoe groter het verzadigende effect van de voedingsvezels.

Tips

• Wees zuinig met vet. Vet doet het aantal calorieën sterk toenemen. Matig daarom het gebruik van room, kaas en vlees. Kies ook ontvette bouillon als basis voor de soep. Als u de bouillon zelf maakt, schep dan het vet van het afgekoelde vocht alvorens de overige ingrediënten toe te voegen. De groenten even stoven in een kleine hoeveelheid boter of olie, kan geen kwaad en is zelfs aanbevolen.
• Gebruik kruiden in de plaats van zout. Verse soep zonder zout maar op smaak gebracht met kruiden, specerijen en zoutloze kruidenmengsels geniet de voorkeur. Hou er bij de bereiding ook rekening mee dat gewone bouillonblokjes en -poeders veel zout bevatten.
• Laat de soep zo snel mogelijk afkoelen. Soep te lang op kamertemperatuur laten staan, bevordert de ontwikkeling van bacteriën en verhoogt het risico op een voedselvergiftiging. Als u soep hebt klaargemaakt voor verschillende dagen, laat u ze zo snel mogelijk afkoelen. Zet ze vervolgens in de koelkast of vries ze in.
• Warm alleen de nodige hoeveelheid op. Soep meermaals opwarmen, verhoogt eveneens het risico op een voedselvergiftiging. Bovendien gaan telkens weer vitaminen verloren. Daarom doet u er goed aan bij het invriezen de soep te verdelen over de nodige porties.
• Tot slot is soep ook handig om kinderen groenten te leren eten. Verwerk spruitjes, bloemkool of broccoli in een gemixte soep. Zo raken kinderen geleidelijk aan vertrouwd met de smaak van deze groenten en zullen ze deze uiteindelijk zelfs lekker vinden.

Michiel Callens, arts (met dank aan NICE)