De boomtomaat is een vaste plant, die als eenjarige boom of struik wordt geteeld om de eetbare karmozijnrode vruchten beter gekend als tamarillo. Hij is afkomstig uit Peru, en niet zo gemakkelijk te telen in de hobby tuin. De vruchten zijn rijk aan bètacaroteen en vitamine E. Ze misstaan helemaal niet in de siertuin.

De tamarillo Cyphomandra betacea, synoniem: Solanum betaceum of boomtomaat is een plant uit de nachtschadefamilie (Solanaceae). Het is een sterk vertakte, snelgroeiende, groenblijvende, tot 7,5 m hoge halfheester met een korte stam en dikke, zachte takken.

De naam tamarillo is in 1967 in Nieuw-Zeeland als handelsnaam bedacht. De bladsteel wordt tot 17 cm lang. De afwisselend geplaatste bladeren zijn hartvormig, zacht, toegespitst, gaafrandig, glanzend lichtgroen en tot 25 à 30 cm groot. De bladeren zijn dicht bezet met korte, stinkende, haarvormige kliertjes. De 1-2 cm brede, geurige bloemen groeien in trossen aan de scheuttoppen. Ze bestaan uit vijf bleekroze of lavendelkleurige, puntige kroonbladeren, een groenpaarse kelk en vijf opvallende, gele meeldraden.

De vrucht is een eivormige, tot 10 x 5 cm grote en tot 100 g zware bes. De dunne, gladde, glanzende schil is rijp geel, oranje, tomaatrood, violet of purperrood gekleurd met soms in de lengterichting donkere strepen. De kleur hangt af van het ras. Het sappige vruchtvlees is crèmegeel, geel, oranje, of oranjerood en smaakt zurig aromatisch. De schil smaakt bitter. De vrucht bevat vele circa 4 mm grote, platte zaden.

De plant kan gemakkelijk uit zaad worden opgekweekt en in België en Nederland in de vensterbank worden gehouden. Het zal ook lukken om er rijpe vruchten aan te kweken.

Je kan ze ook uitplanten in volle grond (met pot), maar dit wordt in de meeste zomers een ramp daar de vruchten niet zullen afrijpen voor de vorst komt.

Zaai tamarillo's, vanaf maart tot april ten laatste in mei, bij een temperatuur van 18-20°C., in potjes of in zaaibakjes met een onderlinge zaaiafstand van 5 cm. Na 1 of 2 weken gaan de zaden kiemen. Wanneer de eerste echte blaadjes verschijnen, moet je verplanten naar een grotere pot.

Plaats de pot(ten) NA DE IJSHEILIGEN (20 mei) op een zonnig plekje op het terras.

Het is een sterk groeiend gewas, maar toch is het toedienen van meststoffen hierbij belangrijk. De plant gaat heel vlug gele bladeren krijgen indien er niet genoeg kalium aanwezig is. Ook fosfor is belangrijk voor de bloem en vruchtzetting.

De oogst van de tamarillo hangt sterk af van de temperaturen en lichtinval. Meestal zijn de vruchten rijp rond oktober, november en december. Het is dus belangrijk deze plant na het groeiseizoen te laten afrijpen en overwinteren op een vorstvrije plaats.

Boomtomaat is zoals de naam zegt een boom van een plant (kan tot 7,5m hoog worden). Om ze behandelbaar te houden is snoeien dus ten zeerste aan te raden.

Het is belangrijk de grote scheuten, jaarlijks na de pluk, te gaan snoeien om verwildering te voorkomen. Snoei alles in tot op 1,5 m. het volgende jaar zal de plant opnieuw rijkelijk uitlopen, maar blijft hij toch iets kleiner.

De vrucht van boomtomaat kan geconsumeerd worden door hem te halveren, het vruchtvlees eventueel met suiker te bestrooien en vervolgens uit te lepelen. Voor andere toepassingen wordt de vrucht geschild omdat het velletje bitter smaakt. Schil de vrucht als en appel of ontvel de vrucht als een tomaat. Dus giet er kokend water over en laat de vrucht snel schrikken in koud water.

Verwerkt in een sorbet of crème overgoten met een aardbeisausje is dit een overheerlijk geheel!

Ook kan men de tamarillo op dezelfde manier laten "schrikken" als een tomaat: de vrucht wordt eerst ondergedompeld in heet water en vervolgens in koud water, waarna de bittere schil er vervolgens gemakkelijk kan worden afgetrokken.

De tamarillo kan ook op dezelfde manier als de tomaat in de voedselverwerking worden gebruikt, maar ook in fruitsalades marmelade, consumptie-ijs, stoofpotten, taarten en chutney worden verwerkt.

Tamarillo bevat per 100 gram ongeveer 7% van de dagelijkse behoefte aan kalium. Dit mineraal regelt het hartritme en de bloeddruk. De negatieve gevolgen van keukenzout worden tegen gegaan door kalium. Overigens is het in dit verband goed om op te merken dat Keltisch Zeezout of himalayazout een stuk gezonder is dan keukenzout, met of zonder toevoeging van synthetisch jodium.

De boom tomaat bevat ook veel antioxidanten en kan daarmee veel degeneratieve ziekten preventief bestrijden, zoalsAlvleesklierontsteking, ziekte van Parkinson en andere hersenziekten, of ook nog diabetes melitus.

Etherische olie van de bladeren van de boomtomaat bevatten bepaalde stoffen (monoterpenen en sesquiterpenen) die mogelijks zouden helpen om malaria te bestrijden.

Leuk om weten

Geschiedenis

De soort werd voor het eerst beschreven in 1799 door Antonio Jose Cavanilles als Solanum betaceum. In 1845 droeg Otto Sendtner de soort over naar een afzonderlijk geslacht namelijk Cyphomandra waarin zo'n 40 soorten zijn ondergebracht.

Het was pas in 1995 dat de soort is toegewezen aan de familie van de nachtschaden (solanum). Ondertussen is dankzij de moleculaire biologie bevestigd dat dit de juiste keuze was.

In andere talen

• FRANÇAIS: Tamarillo
• DEUTSCH: Tamarillo
• ENGLISH: Tamarillo
• ITALIANO: Albero dei Pomodori o Tamarillo
• PORTUGUÊS: Tamarillo
• ESPAÑOL: Tamarillo
• DANSK: Tamarillo
• POLSKI: Cyfomandra grubolistna
• NORSK: Tamarillo
• SVENSKA: Tamarillo

Leuk om weten

Taxonomische indeling

Boomtomaat
Jonge tamarilloplant in pot
Taxonomische indeling
Rijk	Plantae (Planten)
Stam	Embryophyta (Landplanten)
Klasse	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade	Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade	'nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade	Lamiiden
Orde	Solanales
Familie	Solanaceae (Nachtschadefamilie)
Geslacht	Cyphomandra
Cyphomandra betacea

Voedingswaarde

per 100 gram gekookt

56   Kcal
85   gr. water
10,3 gr. koolhydraten
1,50 gr. eiwit
0,80 gr. vet
2    gr. vezels
                     

Mineralen

72   mg. calcium, Ca
10   mg. calcium, Ca
0,40 mg. ijzer, Fe
21   mg. magnesium, Mg
259  mg. natrium, Na
                     

Vitaminen

0,32 mg. vitamine A (Retinol)
40   mg. vitamine C (Ascorbinezuur)
                     

Recepten

Salade van tamarillo en avocado

Ingrediënten

• 1 avocado
• 2 tamarillo's
• 1 ui
• peterselie
• jonge perziken op truffelolie

Voor de dressing

• citroensap
• knoflook
• olijfolie
• mosterd
• peper, zout
• honing

Bereiding

1. Maak van de ingrediënten voor de dressing de dressing.
2. Snijd de avocado en de tamarillo's in plakjes en marineer die 2 uur in de dressing.
3. Maak van de slasoorten op een bord een mooi boeketje.
4. Leg de gemarineerde avocado en de gemarineerde tamarillo op de sla en giet er de overgebleven dressing over.
5. Snijd de ui in dunne ringen en de perzikjes in dunne plakjes, hak de peterselie fijn en garneer de salade hiermee.

Tamarillosalade

Ingrediënten 2 pers.

• Tamarillo`s
• honing (manuka of vanille)
• 12 jaar oude balsamico

Voorbereiding

Pocheer de tamarillo's 10 seconden in kokend water. koel snel af in ijswater. haal de schil eraf. (met een scherp koksmes lukt dit ook) snijd de tamarillo in plakken.

Bereidingswijze

1. Meng de honing en balsamico in een verhouding van 1 op 1
2. Bestrijk een bord met marinade en leg de plakken tamarillo erop. Bestrijk ook de bovenkant met marinade , dek af en leg minstens 2 uur, of beter een hele nacht, weg in de koelkast.

Serveertips

Deze tamarilo`s gaan goed met een jonge salade, eventueel dunne bosui en wat pijnboompitten erbij.

Verrassend !

Kan bij zowel salades als bij bijvoorbeeld kalfsvlees. De schil van de tamarillo is wrang en moet verwijderd door pocheren of eventueel te fileren. Door marineren wordt de wrangheid ook minder.

Bron : Peter Gordon London