De kiwano Cucumis metuliferus is een plant uit de komkommerfamilie (Cucurbitaceae). De plant staat bekend om zijn langwerpig, ovale vrucht met hoorntjes. De plant is afkomstig uit de Kalahari in Afrika. Het is een kruidachtige plant met lange, dunne, gegroefde en borstelig behaarde stengels.

De kiwano wordt ook wel gehoornde meloen of stekelaugurk genoemd. De stevige schil is groenoranje tot knaloranje van kleur. Het vruchtvlees van de kiwano is heldergroen en waterig (snotterig) met veel groene pitjes. Hieruit blijkt dat deze vrucht familie is van de komkommer en de meloen.

Begin jaren '80 van de twintigste eeuw werd de vrucht op de markt gebracht vanuit Nieuw-Zeeland. De kiwano is geen familie van de kiwi, zoals de gelijkaardige naam doet vermoeden. Wel zijn ze allebei vanuit Nieuw-Zeeland in de handel geïntroduceerd. Kiwano is ook een naam, die door een Nieuw-Zeelander als handelsnaam is bedacht.

Kiwano groeit het best op zand- en leemgrond, op een zonnige of half beschaduwde plaats.

Zaai de stekelaugurk vroeg in maart tot eind april in een verwarmde omgeving. In potjes met een goede, luchtige zaai-en stekgrond. Zo is het verspenen hierbij niet nodig wat beschadiging van de wortels voorkomt.

Eind mei kunnen de plantjes buiten worden uitgeplant op een afstand van 80 X 70 cm. houd er rekening mee, dat kiwano een nogel weelderige groei heeft. De plant wordt 200 à 250 cm lang. U kunt hem eventueel ook opbinden aan stevige steunstokken of een steunrek om plaats te besparen, en aantasting door schimmelziekten te voorkomen.
Geef regelmatig water, vooral in het begin van de groei. En houd het gewas onkruidvrij. Bemesting is niet echt nodig en vooral geen te stikstofrijke mest gebruiken. Die bevorderd enkel de bladgroei ten nadele van de vruchtzetting. Als u toch enige bemesting wilt toedienen, gebruik dan eerder een (P) fosfor-rijke voeding.

De vrouwelijke bloemen; welke makkelijk te herkennen zijn omdat er al een vruchtbeginsel onder zit, moeten bij voorkeur met de hand worden bestoven.

Stekelaugurk rijpt zeer laat af, zodat het in onze streken aan te raden is om ze eind september tot oktober groen te oogsten en dan te laten narijpen tot ze oranje zijn.

Voor teelt in een serre, houd u de plantafstand beter op 100 X 100 cm. Hier kunt u ook reeds in april of mei uitplanten en kan de oogst reeds eind augustus beginnen.

Op het vlak van plagen en ziekten hoeft u bij kiwano geen schrik te hebben. Het is een sterke plant en bij een goede tuinhygiëne zal de stekelaugurk dan ook weelderig groeien.

Bij wilde groei, dus als u hem gewoon langs de grond zijn gang laat gaan, moet u wel regelmatrig kijken of er geen schimmelaantasing is.

De vrucht smaakt slechts een weinig zoetig en komkommerachtig. In tegenstelling tot de komkommer wordt de kiwano rijp geconsumeerd.

Men kan de naar citroen en banaan smakende kiwano vers eten of verwerken in een fruitsalade. Overigens zijn ze minstens een half jaar houdbaar. Een methode van eten is de vrucht doormidden snijden en uitlepelen als een kiwi, waar hij trouwens géén familie van is.

Kiwano wordt ook vaak gebruikt in desserten, snijd de vrucht hetzij in de lengte of in de breedte in twee delen, naargelang het effect u wilt bekomen op het bord.

Sommige mensen voegen er ahornsiroop aan toe. Hij kan ook dienst doen als basis van een siroop bij vruchtensalades.

Leuk om weten

Wat is een Kiwano?

Een langwerpig ovaal gevormde vrucht met hoorntjes op de schil. De stevige schil is groen-oranje tot knaloranje van kleur. Het vruchtvlees van de kiwano bestaat uit lichtgroen gekleurd vruchtvlees met veel pitjes. Het vruchtvlees en de pitjes zijn eetbaar.
De kiwano is fris van smaak met een vleugje banaan en citroen.

Weetje

Kiwano of stekelaugurk wordt ingevoerd vanuit Nieuw-Zeeland en dit vooral in de kerstperiode. Je kunt ze dan vaak zien liggen in de winkel. Bij deze aangeboden vruchten worden ze vooral gebruikt als decoratie en sfeer. Smaak is dan ook uitermate zwak…

Leuk om weten

Taxonomische indeling

kiwano
Rijpe kiwanovrucht
Taxonomische indeling
Rijk	Plantae (Planten)
Stam	Embryophyta (Landplanten)
Klasse	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade	Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade	'nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade	Fabiden
Orde	Cucurbitales
Familie	Cucurbitaceae (Komkommerfamilie)
Geslacht	Cucumis (Pittenkruid)
Cucumis metuliferus

Voedingswaarde

per 100 gram

44    Kcal
88,97 gr. water
7,56  gr. koolhydraten
1,78  gr. eiwit
1,26  gr. vet
                     

Mineralen

13   mg. calcium, Ca
1,13 mg. ijzer, Fe
40   mg. magnesium, Mg
37   mg. fosfor, P
123  mg. kalium, K
2    mg. natrium, Na
1,12 mg. zink, Sn
                     

Vitaminen

0,02 mg. B1 (Thiamine)
0,01 mg. B2 (Riboflavine)
0,06 mg. B6 (Pyrixodine)
3    µg. B11 (Foliumzuur)
5,30 mg. C (Ascorbinezuur)
                     

In andere talen

• FRANÇAIS: Kiwano
• DEUTSCH: Horngurke
• ENGLISH: Horned melon
• ITALIANO: Kiwano
• PORTUGUÊS: Pepino africano
• ESPAÑOL: Kino
• DANSK: Kiwano
• POLSKI: Ogórek kiwano
• NORSK: Kiwano
• SVENSKA: Kiwano

Recepten

Krabcocktail met kiwanosaus

Ingrediënten

• 250 gr. krabvlees
• limoen- of citroensap
• vruchtvlees van 1 kiwano
• 2 stelen bleekselder
• 1 appel
• enkele slabladeren
• 1 eetlepel mayonaise
• 1 eetlepel yoghurt
• tabasco
• peterselie
• zout en paprika poeder

Bereiding

1. Meng het krabvlees met wat limoen- of citroensap.
2. Snijd de bleekselderij en de appel in kleine blokjes en meng dit met het krabvlees.
3. Leg op de borden een slablad en schep het krabvlees mengsel hierop.
4. Maak een saus van de mayonaise, yoghurt, zout, limoen- of citroensap en paprikapoeder en doe het vruchtvlees van de kiwano erbij en giet dit mengsel over het krabvlees.
5. Garneer met wat peterselie.