De tomatillo Physalis philadelphica, synoniem: Physalis ixocarpa of Mexicaanse aardkers is een plant uit de nachtschadefamilie (Solanaceae). Het is een nauwe verwant van de goudbes (Physalis peruviana) en de echte lampionplant (Physalis alkekengi).

Het is een eenjarige plant die sterk vertakt en kruipend of opgericht is. Aan de basis is de plant verhout. De plant groeit tot 1,8 meter hoog. De afwisselend geplaatste bladeren zijn ovaal en toegespitst, aan de basis asymmetrisch wigvormig, aan de randen vaak gegolfd en tot 6,3 x 3,2 cm groot. De bloemen zitten alleenstaand in de bladoksels op tot 1 cm lange bloemstelen. De bloemkroon is geel met donkerbruine vlekken in de keel, tot 3 cm breed en wordt omgeven door een vijfslippige kelk.

De afgeronde, tot 5,5 x 6,5 cm grote bes wordt omhuld door de ingedroogde, strogele, papierachtige kelk. De bes kan rijp groen, geel, roodachtig, blauw of violet van kleur zijn. Het gele vruchtvlees is zurig of zoet, aromatisch en kruisbesachtig van smaak. De bessen bevatten vele kleine zaden.

De plant kan worden vermeerderd door middel van zaaien of stekken. Hij kan ook in potten op balkon of terras worden geteeld, maar dan zal hij uiteraard wel kleiner blijven en minder vruchten dragen dan zijn broer in volle grond.

Tomatillo is een gemakkelijk te telen plant en groeit zowel op zand- en leemgrond als in kleigronden. Hij doet het goed op een half beschaduwde plaats maar op zonnige plaats zijn de vruchten zoeter van smaak.

Zaai de aardkers tussen maart en eind mei in een verwarmde omgeving (20 à 22°C). In potjes met een goede, luchtige zaai-en stekgrond. vanaf mei kan hij ook rechtstreeks buiten worden gezaait.

Het ter plaatse zetten (uitplanten) gebeurt meestal in mei/juni op een afstand van 50 X 40 cm. De plant wordt bij ons zo'n 50 à 80 cm hoog, u kunt hem dus maar beter een steunstok geven als bij de tomaten. Maar in zeer goede omstandigheden kan hij wel 1,80 meter hoog worden met zeer veel vruchtdragende zijscheuten.

Geef regelmatig water, vooral in het begin van de groei. En houd het gewas onkruidvrij. Tomatillo vraagt geen extra bemesting. Plant hem op een perceel dat het jaar voordien goed bemest was.

Aardkers kan ook gemakkelijk worden vermeerderd via stekken. Neem daartoe in augustus niet bloeiende delen van zijscheuten.

Bij het afrijpen van de vruchten barst de lampion zodat het al vlug duidelijk wordt welke er plukklaar zijn.

De rauwe tomatillo(zonder omhulsel) smaakt een beetje zoet en toch ook friszuur. De tomatillo kan in fruitsalades of tot compote of jam worden verwerkt. In Mexico wordt van tomatillo's en chilipepers een scherpsmakende saus (salsa verde) bereid. In Mexico en de Verenigde Staten worden tomatillo's ingeblikt.

Tomatillos zijn de voornaamste bestanddelen van de sausen van Latijns-Amerika. Men kan ze in ratatouille laten koken maar houdt er rekening mee dat ze een bittere smaak hebben.

Leuk om weten

Weetje

De soort stamt waarschijnlijk uit de hooglanden van Mexico en Guatemala.De plant wordt gekweekt in het zuiden van de Verenigde Staten, Mexico,Midden-Amerika (vooral in Guatemala), het bergland van Oost-Afrika, Zuid-Afrikaen op sommige plekken in India, Oost-Azië en Australië(onder andere in Queensland). De soort werd reeds doorde Maya's en de Azteken gekweekt.

Leuk om weten

Taxonomische indeling

Tomatillo
Rijpe vruchten
Taxonomische indeling
Rijk	Plantae (Planten)
Stam	Embryophyta (Landplanten)
Klasse	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade	Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade	'nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade	Lamiiden
Orde	Solanales
Familie	Solanaceae (Nachtschadefamilie)
Geslacht	Physalis (Lampionplant)
Physalis philadelphica

Voedingswaarde

per 100 gram

32    Kcal
91,63 gr. water
5,84  gr. koolhydraten
0,96  gr. eiwit
3,93  gr. suikers
1,02  gr. vet
1,9   gr. vezels
                     

Mineralen

7    mg. calcium, Ca
0,62 mg. ijzer, Fe
20   mg. magnesium, Mg
39   mg. fosfor, P
268  mg. kalium, K
1    mg. natrium, Na
0,22 mg. zink, Sn
                     

Vitaminen

0,04 mg. B1 (Thiamine)
0,03 mg. B2 (Riboflavine)
0,05 mg. B6 (Pyrixodine)
7    µg. B11 (Foliumzuur)
11,7 mg. C (Ascorbinezuur)
                     

In andere talen

• FRANÇAIS: Tomatille
• DEUTSCH: Tomatillo
• ENGLISH: Tomatillo
• ITALIANO: Tomatillo
• PORTUGUÊS: Tomatillo
• ESPAÑOL: Miltomate
• DANSK: Tomatillo
• POLSKI: Miechunka pomidorowa
• NORSK: Tomatillo
• SVENSKA: Tomatillo

Recepten

Kabeljauw met groene pepersaus

Ingrediënten

• 5 moten kabeljauw (elk 165 g)
• zout en versgemalen zwarte peper
• olijfolie uit een verstuiver
• 1,5 kop gekookte rijst

Voor de saus

• 4 tomatillos
• 2 groene paprikas (gehalveerd en ontzaad)
• 3 vlezige groene pepers
• 2 tenen knoflook (ongepeld)
• ¼ kop gehakte ui
• ¼ kop vers gehakte koriander
• 1,25 dl kippenbouillon
• ¼ theelepel zout
• 1 kleine tortilla (in reepjes gesneden)
• 2 eetlepels archideolie
• beetje limoensap

Voorbereiding

Leg de tomaatjes, paprikas, pepers en knoflook met veel ruimte tussen elkaar in een grillpan.

Rooster ze in de voorverwarmde oven op 250°C.

Af en toie omdraaien, tot de velletjes zwarter worden = 10 min voor de pepers en 10 à 15 min voor de tomaatjes en 20 min voor de paprikas.

Haal dan de velletjes van de knoflook en paprikas en pepers, de tomaatjes niet pellen.

Pureer al de ingredienten voor de saus, behalve de olie en limoensap.

Bereiding

1. Verhit de arachideolie in een steelpan tot de walm er vanaf komt.
2. Voeg de saus toe en kook ze al roerend 2 min mee.
3. Voeg wat limoensap erbij en hou de saus warm.
4. Breng de vis op smaak met peper en zout en bestuif met wat olijfolie.
5. Grill de vis 7 à 9 min in een anti aanbakpan, onder de zeer hete voorverwarmde grill zonder de vis te keren.

Serveertips

Serveren met de pepersaus en rijst.
Garneer met wat limoenschijfjes.

Salsa Van Paarse Tomatillos

Ingrediënten 4 pers.

• Ongeveer 500gr tomatillo's
• 1,5 ui
• 4 teentjes knoflook
• 1 limoen of citroen
• 4 el gehakte koriander of peterselie
• zout

Bereiding

1. Verwarm de oven voor op 220 °C.
2. Ontdoe de tomatillo's van hun hoesje en maak ze schoon onder de kraan.
3. Plet de teentjes knoflook.
4. Verwijder indien gewenst de zaadjes van de pepers.
5. Snijd de pepers daarrna in stukken.
6. Leg de tomatillo's samen met de pepers en de teentjes knoflook in een bakblik.
7. Voeg hierbij een scheut olijfolie en haal alles door elkaar.
8. Zet dit bakblik onder de grill en laat 10 minuten roosteren in de oven.
9. Haal het bakblik uit de oven en dek af met aluminiumfolie.
10. Laat alles afkoelen.
11. Hak de koriander of de peterselie fijn.
12. Hak de ui in fijne stukjes.
13. Snijd de tomatilo's in kwartjes.
14. Gooi nu de tomatillo's samen met de peper in de blender.
15. Voeg een klein beetje citroensap toe.
16. Doe de geroosterde knoflook teentjes, de gesnipperde ui en de fijngesneden uien mee in de blender.
17. Zet de blender aan tot je een zachte saus hebt (je kan eventueel wat water bijvoegen indien nodig).
18. Gebruik een beetje zout om de saus op smaak te brengen.

Bron : Moestuinmomenten