Bijvoet

Allium schoenoprasum

De bijvoet Artemisia vulgaris is een vrij harige, overblijvende en geurige plant uit de composietenfamilie (Asteraceae). Het is een zwak aromatische plant met bladeren die aan de onderzijde witviltig behaard zijn. Bijvoet komt in Nederland algemeen voor, bijvoorbeeld op braakliggend terrein en langs wegen. De plant prefereert een zandhoudende grond. De stengel is 60-120 cm lang en heeft vaak een roodachtige kleur.

De bloem is bruinachtig geel. Het bloemhoofdje is eivormig tot langwerpig en bevat geen lintbloemen. De hoofdjes vormen samen een pluim, die van juli tot september in bloei staat. De onderste bladeren zijn gesteeld en veerdelig.

De bovenste zijn enkel- of dubbelveerdelig en stengelomvattend. Er zijn lancetvormige slippen aanwezig. De bijvoet draagt een nootje van ongeveer 1 mm lang.

In China worden van bijvoet geneeskrachtige staafjes (moxa staafjes) gemaakt en worden gebruikt in de acupunctuur.

De wierrook wordt gebruikt bij rituele reiniging van mensen en ruimte. Om wierrook zelf te maken (alle Artemisia soorten zijn bruikbaar) plukt u de knoppen, vlak voor ze in bloei komen. Maak stukken van gelijke lengte (ongeveer 15 cm) en laat ze ongeveer twee dagen drogen. Maak een bundel van 2,5 cm doorsnee en bind ze samen met katoendraad (gebruik geen kunstvezel). Steek een kant aan, blaas de vlam uit en laat de staafjes smeulen.

Bijvoet verdrijft insecten, met name motten. Bijvoet onder het kussen beschermt tegen nachtmerries. Bijvoet werd door arme mensen als tabak gebruikt, afzonderlijk of met andere kruiden. Ook bier werd met Bijvoet gekruid.

Bijvoet geeft een licht frisse smaak aan gerechten. Ze doet het prima in stoof- en vleesschotels.

Bijvoet wordt van oudsher gebruikt als middel tegen wormen en moet dan gedurende lange tijd in een lage dosering worden ingenomen.

Bijvoet wekt de eetlust op, stimuleert de spijsvertering en helpt eveneens bij het opgang brengen van de menstruatie.

De Chinese kruidkunde gebruikt het kruid voornamelijk voor de voortplantingsorganen, om de baarmoeder te verwarmen, om bloedingen te stoppen of om bloedingen bij een te lange menstruatiecyclus af te remmen.

Zoek tijdens een lange, vermoeiende wandeling naar bijvoet. Kauw op enkele bladeren of bloemtoppen en uw vermoeidheid zal afnemen, doordat de bittere aromatische stoffen uw geest en blik verhelderen.

Waarschuwing

Gebruik geen bijvoet tijdens de zwangerschap en bij het geven van borstvoeding.

Gebruik het niet lang achtereen zonder het advies van een arts.

Leuk om weten

Geschiedenis

In de middeleeuwen dacht men dat Johannes de Doper een krans van bijvoet om zijn middel droeg en daarom noemt men de plant ook wel sint-janswortel. De wortel van bijvoet werd tegen de muur van een huis gespijkerd om de duivel of andere boze geesten te bannen. Er werden ook gevlochten kransen van bijvoet aan een huis of schuur bevestigd om het te beschermen tegen brand en blikseminslag.

Bijvoet wordt van oudsher gebruikt om vermoeide reizigers te laten opknappen en hen tegen boze geesten en wilde dieren te beschermen.

In 1656 schreef William Coles: "Als een infanterist het 's ochtends in zijn schoenen legt, kan hij voor de middag 40 mijlen afleggen zonder vermoeid te worden."

Leuk om weten

Taxonomische indeling
Bijvoet
bijvoet

Taxonomische indeling
Rijk: Plantea (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade: Campanuliden
Orde: Asterales
Familie: Asteraceae (Composietenfamilie)
Artemisia vulgaris

Leuk om weten

In andere talen
  • FRANÇAIS: Armoise commune
  • DEUTSCH: Beifuß
  • ENGLISH: Mugwort or common wormwood
  • PORTUGUÊS: Artemíge
  • ESPAÑOL: Altamisa
  • DANSK: Grå-Bynke
  • POLSKI: Bylica pospolita
  • NORSK: Burot
  • SWEDISH: Gråbo