Kurkuma Curcuma longa is een tropische plant met wortelstokken die in India en thailand volop voorkomt in de regenwouden. De plant houdt van warme temperatuur en veel vochtigheid.

Kurkuma is een mooie plant die je als kmerplant in huis of in een verwarmde tuinserre kunt houden. Als de buitentemperatuur boven de 15°C komt kan je hem ook buiten in de tuin of op het terras zetten.

Geef de plant een plaatsje in de zon, maar oud de grondvochtigheid goed in het oog. Feen tweemaal per week water, maar maak de grond niet kletsnat want dan gaan de wortels rotten.

Niettegenstaande het een tropische plant uit de regenwouden is, kan je hem toch redelijk gemakkelijk zelf telen.

Om zelf kurkuma te telen zal je eerst wortlstokken moeten aankopen. Die kan je vinden in sommige tuincentra, op de markt of natuurwinkels. Desnoods kan je ze ook online vinden. Kies wortelstokken uit met veel kleine bultjes op het ronde gedeelte dat uit de wortel steekt.

De wortelstokken hebben veel ruimte nodig, neem daarom potten van 30-45 cm diameter en 30 cm diep en met afvoer gaten onderaan. Vul de onderste 10 à 15 cm van de potten met potgrond met een ph-gehalte van 6 à 8.

Snijd de steel van de wortelstok af als die er nog aan is. Snijd de wortelstokken in stukken van 5 à 15 cm, zorg dat ieder stuk minstens 2 of drie knopen heeft, en leg ze in het midden van de pot met de knopen naar boven gericht. Vul nu de potten verder op met dezelfde potgrond tot ongeveer 3 cm van de rand.

Giet nu langzaam water op de pot totdat de aarde overal zichtbaar nat is.

Zet de pot(ten) nu in een grote plastic afvalzak of plantenzak en zet hem op de plaats waar je hem verder wilt kweken bij een temperatuur tussen 21 en 35°C. Houd de vochtigheid goed in het oog, geef daarom om de twee à drie dagen water maar maak hem ook niet te nat. Het heeft geen belang in het begin dat er weinig of geen licht is.

Nu is het wachten tot de wortelstokken kiemen, dat kan 6 tot 10 maanden duren. Wanneer je een steel uit de pot ziet steken begint de plant uit te groeien tot een volwassen plant. Laat de kurkumaplant waar hij is totdat de stelen 10-20 centimeter lang zijn.

Eens de plant de grootte heeft bereikt kan je hem op de plaats van bestemming zetten. In een plantenbak in de kas op 50 cm afstand van elkaar in elke richting. of gewoon in hun pot laten staan. Zet de potten in de halfschaduw, veel licht hebben ze niet nodig. Houd ook nu de grond regelmatig vochtig. Als de temperatuur onder de 10¨°C zou dalen moeten de planten terug naar binnen.

Als de steel en de bladeren bruin en droog worden is het tijd om te oogsten. Snijd de bladeren en de steel en vijftal centimeter boven de grond af en haal de wortelstok uit de pot.

Was de wortelstok in ruim water maar schrob hem niet. Verwijderen van de buitenste lagen aarde en vuil is voldoende.

Wortelstokken die je niet direct nodig hebt kan je tot 6 maanden bewaren in een luchtdichte plastiek zak. Je kan ook enkel wortelstokken die je op die manier bewaart hebt ook opnieuw planten voor een volgende oogst.

Om wortelstokken te vermalen moet je ze eerst koken in een pot met water. Als het water kookt moet je het vuur lager zetten, zodat het verder kan pruttelen. Na 45-60 minuten kan je de pot afgieten. Een gekookt kan je de schil er gemakkelijk af wrijven, maar je mag ze er ook aan laten. Als je gemakkelijk met een vork in de stokken kan prikken zijn ze klaar om te vermalen.

Laat de wortelstokken enkele uren drogen in de zon, of sneller in een droger. Snijd ze dan in kleinere stukken om te kunnen vermalen in een kruidenmolen.

Doe in ieder geval eerst rubberen handschoenen aan, voor je aan het vemalen begint, want de kleurstof krijg je niet gemakkelijk verwijderd van je huid. Bewaar kurkumapoeder in een luchtdichte opbergdoos bedoeld voor voedsel om het later te kunnen gebruiken.

Kurkumabladeren worden veel gebruikt als aromatische kruiden in de Indonesische, Indiase, Thaise en Maleisische keuken. Ze verbeteren de spijsvertering, verminderen gasvorming, een opgeblazen gevoel en nog veel meer medicinale en cosmetische voordelen.

Kurkumapoeder heeft veel geneeskrachtige eigenschappen die al lang bekend zijn in India en China. Kurkuma wordt een 'superfood' genoemd, waarschijnlijk de krachtigste natuurlijke ontstekingsremmer en antioxidant. Het wordt gebruikt als antidepressivum en speelt een beschermende rol tegen de ziekte van Alzheimer en tegen verschillende soorten kanker. Verrassend genoeg is in veel onderzoeken bewezen dat het dagelijks consumeren van kurkuma de kans op kanker verkleint.

Een ding dat je niet wist en je verraste, is de toevoeging van peper aan een dieet, omdat het piperine bevat dat helpt bij de opname van kurkuma. Vooral zwarte peper, kan de voordelen van dit superfood vermenigvuldigen.

Kurkumapoeder is het meest prominente ingrediënt in bijna alle soorten curryrecepten; een snufje ervan wordt gebruikt om een mooie oranje kleur te geven. De bladeren zijn ook nuttig. Jonge scheuten en bloemen worden gebruikt in de Thaise keuken, terwijl de bladeren worden gebruikt om de vis op smaak te brengen in Indonesië. U kunt kurkuma ook in uw tuin gebruiken.