Een wortelvlieg (Psila rosae F.) is een in Nederland en aangrenzend Duitsland en België vaak voorkomend insect dat peen, selderij, peterselie, maar ook uien en prei beschadigt. De vlieg legt haar eitjes nabij de wortels van deze gewassen.
Een wortelvlieg (Psila rosae F.) is een in Nederland en aangrenzend Duitsland en België vaak voorkomend insect dat peen, selderij, peterselie, maar ook uien en prei beschadigt. De vlieg legt haar eitjes nabij de wortels van deze gewassen.
Per jaar kan een wortelvlieg twee of drie generaties voortbrengen. De wortelvlieg overwintert nabij de wortelen als pop. Hierdoor komen in het voorjaar wortelvliegen vooral in de buurt van waar de planten het vorig jaar gestaan hebben uit de grond. De jonge maden van de wortelvlieg eten haarwortels, waarbij nog geen al te grote schade aan het gewas optreedt. Vanaf drie a vier weken veroorzaken de maden echter wormstekigheid van de wortelen, waarbij de plant wel substantiële schade oploopt.
Deze kleine (4 à 5mm lang) zwartglanzende vlieg met bruine kop, gele poten en doorzichtige vleugels, legt haar eitjes aan de basis van jonge planten zodra er enige schaduw is. Dat doet ze altijd nà 16 uur. Er kunnen per seizoen drie generatie voorkomen. Een eerste maal eind april - begin mei. Deze zijn actief tot in juli. Een tweede golf kan optreden eind juli, en bezorgen overlast tot eind september. Soms heb je nog een derde generatie die tot eind november schade aanricht.
Het zijn de kleine, geelachtige witte larven van deze vlieg die gangen vreten in de wortels van selder en wortelen. Jonge planten sterven af en van oudere planten worden de wortels oneetbaar. De insecten overwinteren in de grond om het volgend jaar opnieuw aan de slag te gaan.
Je kan er vooral last van hebben als je wortelen zaait op een windstille plaats,in losse onbedekte grond, bij warm en vochtig weer, ook bij koude natte gronden, door de geur van verse stalmest, als je zaait dichtbij schermbloemigen of juist na schermbloemigen. En als je zaait tussen mei en juni.
Als je bovenstaande zaken vermijdt, kan je al veel last voorkomen. Zaaien van vroege rassen onder gaatjesfolie helpt ook de plaag te reduceren. Bij aantasting zo snel mogelijk oogsten vóór de wortels al te veel beschadigd zijn. Een goede teeltafwisseling gebruiken. Wieden, uitdunnen en schoffelen zoveel mogelijk beperken, en als je het doet, doe het dan vóór 16 uur bij regenachtig weer of bij felle wind.
Een ander middeltje dat wel zijn vruchten afwerpt, is werken met tussenteelt. Plant bieslook, knoflook, prei, ui of sjalot tussen de wortelen, ook sla kan voor dat doel gebruikt worden.
Of strooi versnipperde tagetes, citroenmelisse of munt tussen de rijen. Het gewas begieten met een aftreksel van look of bovenstaande kruiden helpt ook. Allemaal zeer ecologische middeltjes. Je kan het natuurlijk ook minder milieuvriendelijk aanpakken, en de grond vóór het zaaien behandelen met bromofos of diazinon.
Wortelvlieg kan schade aanrichten in knolselderij, snijselderij, peterselie en peen. In laatstgenoemd gewas is de schade het bekendst en economisch het belangrijkst.
De maden van de wortelvlieg kunnen belangrijke vraatschade veroorzaken aan wortelen. Eerst voeden de larven/maden zich met de fijnere haarwortels, maar later gaan ze ook gangen maken in de hoofdwortel. Tijdens de groei vervellen de maden enkele malen buiten de wortel, waarna ze weer een (soms nog onbeschadigde) wortel opzoeken.