De Muroidea zijn een grote superfamilie van knaagdieren die over de hele wereld voorkomen. Meestal zijn het kleine diertjes met een betrekkelijk kort leven en snelle voortplanting.

Kenmerkend is dat ze allen hoogstens drie kiezen in elke kaak hebben. Bij sommige soorten is de derde kies verdwenen, bij enkele ook de tweede. Veel soorten zijn een plaag in de landbouw en sommigen zijn gevreesde overbrengers van ziekten. Ze zijn inheems op alle grotere landmassa's, zelfs in Australië en op Nieuw-Guinea en de Solomoneilanden.

Ze zijn het nauwste verwant aan de jerboa's, waarmee ze de onderorde Myomorpha vormen. Met bijna 1600 soorten omvatten ze twee derde van de diversiteit van de knaagdieren en ruim een kwart van de zoogdieren.

De indeling van de Muroidea is al sinds de 19^de eeuw, toen het taxon voor het eerst werd voorgesteld (hoewel nog niet onder de huidige naam), onderwerp van controverse. Sommigen wilden alle Muroidea in de ene familie Muridae plaatsen, anderen onderscheidden ook de Cricetidae, weer anderen onderscheidden nog meer families, allen erkenden de aparte familie Spalacidae. Ook op een groot aantal andere punten verschilden de meningen.

In de latere jaren van de 20^de eeuw werd de plaatsing van alle Muroidea inclusief de Spalacidae in een familie over het algemeen geaccepteerd bij gebrek aan gedetailleerde kennis over de verwantschappen tussen de vele onderfamilies, maar de toename van de genetische kennis veranderde dat, waardoor vanaf 2004 weer een indeling met meerdere families gebruikt wordt. Deze verschilt echter sterk van eerdere indelingen door bijvoorbeeld de muishamsters in een aparte familie te plaatsen en een aparte Afrikaanse familie, de Nesomyidae, te erkennen.

Ratten

Bruine rat

Dit is vooral een lastige klant voor onze bewaargroenten. In de herfst dringen ze stallen en bewaarplaatsen van voedsel binnen, eten niet alleen van deze groenten maar bevuilen deze ook met hun uitwerpselen waardoor in korte tijd heel uw voorraad vernield kan zijn.

Om ze te bestrijden bestaan er alleen maar vallen en eventueel vergif. Hun geliefkoosde schuilplaatsen zijn verwaarloosde plaatsen en rommelige hoeken en kantjes in uw schuur of bergplaats.

Muskusratten

Deze ratten komen vooral voor aan waterkanten, ze ondergraven oevers en dijken. Muskusratten doen zich vooral te goed aan riet, wortelen, aardappelen en ander plantaardig materiaal, in kelders of andere bergplaatsen kunnen ze in geen tijd uw hele appel of perenvoorraad verorberen.

In België zijn eigenaars of huurders verplicht muskusratten te bestrijden als die zich op hun grond bevinden.

Woelrat

Het is een rat die hoofdzakelijk onder de grond leeft en graag allerlei groenten eet. Maar vooral fruittelers hebben er het meeste last van omdat ze voornamelijk aan de jonge wortels van fruitbomen knagen, waardoor deze in de volgende lente niet meer uitlopen.

Deze ratten zijn moeilijk te bestrijden, de beste tijd hiervoor is de herfst en de vroege winter. Het aanbrengen van nestkasten voor torenvalken zijn ook een goede remedie. Ook kan je fox-terriër africhten om de diertjes op te sporen en te vangen.

Muizen

Huismuis

Deze muis kan heel wat schade aanrichten in uw voedselvoorraad binnenshuis.

Een gewone muizenval, of het plaatsen van lokaas is een doeltreffende bestrijding. Ook katten kunnen hierbij een handje helpen.

Veldmuis

Veldmuizen leven hoofdzakelijk in groep onder de grond, soms zie je ze ook wel boven de grond. Ze verkiezen zware grond boven lichte zandgrond. Ze vreten aan alles: wortelen, knollen vruchten en bladeren, zelfs aan de schors van jonge fruitbomen dicht bij de grond.

In de herfst durven ze wel eens binnen dringen in serres en voorraadplaatsen. Uilen zijn hun natuurlijke vijanden. Het uitplanten van narcissen zou hen ook op afstand houden.

Bosmuis

Deze muis die veel gelijkenis vertoont met de veldmuis, leeft zowel boven als onder de grond. Je kan ze herkennen aan het feit dat ze zich als het ware huppelend verplaatst en zich meestal ophoud op plaatsen waar hout groeit.

Ze brengt dezelfde schade toe als de veldmuis en komt ook in de herfst binnen in serres en voorraadplaatsen. Ze leeft voornamelijk van noten, zaden en vruchten.

Woelmuis

Er zijn veel soorten woelmuizen. Ze hebben veel weg van woelratten, maar zijn kleiner. Deze dieren zijn vooral 's nachts actief en graven zeer veel en zeer snel.

Woelmuizen zijn misschien wel de meest schadelijke zoogdieren die je in je tuin kunt krijgen. Door hun graafwerk en hun vreterij brengen ze zeer veel schade aan in de tuin.

Spitsmuis

Dat zijn kleine, vinnige roofmuisjes die geen schade aanbrengen aan de planten in uw tuin. Ze kunnen daarentegen per dag hun eigen gewicht aan insecten verorberen.

Ze graven holen en gangen, maar leven meestal in de holen van mollen. Je kan ze herkennen aan de langgerekte spitse snuit.

Leuk om weten

Taxonomische indeling

Muizen, ratten, woelmuizen, gerbils, hamsters en verwanten
Zwarte rat
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Mammalia (Zoogdieren)
Orde:	Rodentia (Knaagdieren)
Suborde:	Myomorpha
familie:	Formicidae
Muroidea

Interssant

• Een bosmuis is 23 cm lang de staart van 11 cm inbegrepen.
• Een woelrat is 17 tot 20 cm lang, heeft een korte staart en een stompe kop.
• Een veldmuis is ongeveer 11 cm lang staart van 3 cm inbegerepen. Ze heeft een plompere bouw, een dikkere kop en een stompere snuit dan de huismuis.
• Een spitsmuis is zowat 11 cm lang waarvan 4 cm staart.

Leuk om weten

Preventie

Sommige planten zouden een afwerend effect hebben op sommige muizen en ratten. Enkele soorten: Knoflook, honingklaver, hondstong, keizerskroon en kruisbladwolfsmelk om er maar enkele te noemen. Dat is echter niet bewezen, maar toch het proberen waard.

Als de kans bestaat dat je veel last van muizen zou kunnen hebben, moet je wel zuinig zijn met het aanbrengen van mulchlagen, dat zijn ideale schuilplaatsen voor deze dieren. Als je mulchlagen wilt aanleggen, houd ze dan zo dun mogelijk en controleer ze regelmatig op de aanwezigheid van nesten.

Bestrijding

Op de eerste plaats komt het gebruik van vallen en klemmen. Plaats klemmen in de "bewoonde" gangen en gebruik handschoenen om ze te zetten (zodat er geen mensengeur aan de klemmen hangt). Gebruik ook de gepaste klemmen of vallen volgens de soort rat of muis die je wil bestrijden. Wees voorzichtig met het gebruik van deze toestellen, en zorg ervoor dat kinderen, andere mensen, of uw huisdieren (hond, kat enz...) niet per ongeluk in deze klemmen kunnen terechtkomen.

Een ander middel is het ingraven van een emmer of pot met water. Graaf deze emmer in zodat de bovenkant gelijk komt met de bodem van een bewoonde gang. Je kunt ook half gevulde emmers gelijk met de grond ingraven langs muren en afsluitingen (daar waar muizen zich het liefst verplaatsen).

Flessen voor de helft ingegraven in de grond maken een vervelende fluittoon die muizen verjagen. Stinkende dingen zoals visafval of gier inbrengen in de gangen verjaagd ook de muizen.

Als dit allemaal niet helpt, bestaat er nog altijd gif. Gebruik dit echter alleen als laatste redmiddel en gebruik het alleen op plaatsen waar andere dieren niet bij kunnen.

Of doe een beroep op een gespecialiseerde ongedierte bestrijdings firma, Zoals "Rentokill".