Bloemkool Brassica oleracea convar. botrytis var. botrytis is een groente die hoort bij het geslacht kool uit de kruisbloemenfamilie (Brassicaceae). De bloemkool bestaat uit nog ongedifferentiëerde bloemknoppen, dit in tegenstelling tot broccoli.

Een eenjarig half-winterhard gewas, dat wordt geteeld om het mooie witte bloembeginsel die zich in het hart van de bladeren ontwikkelt. Dat zijn eigenlijk niet meer dan verdikte bloemstengels met onontwikkelde bloemknoppen en hun schutbladeren.
Deze plant is afkomstig uit Cyprus.

Bloemkool kan bijna het hele jaar door worden geteeld, mits je de juiste variëteit voor het juiste moment kiest. Zo heb je weeuwen-, vroege- , zomer-, herfst- en winterteelt.

Bloemkool vraagt een flinke bemesting, omdat anders de kans op te vroege koolvorming, de zogenaamde boorders, bestaat. Zodra de kool te zien is moet deze bedekt worden met blad, omdat anders de kool niet mooi wit blijft maar bruinachtig geel verkleurt.

Het opkweken van bloemkolen gebeurt altijd uit zaad dat je moet voorzaaien om plantjes op te kweken. Bij rechtstreeks zaaien zou je teveel zaad verkwisten.
De opkweek van die plantjes is voor alle teelten gelijk, het enige verschil is dat je sommige soorten onder glas moet zaaien.

Zaai, als de buitentemperatuur nog te koud is in zaaibakjes, anders op een zaaibed buiten. En verspeen de plantjes als ze 4-5 echte blaadjes hebben op een onderlinge afstand van 10 cm of nog beter zet ze in 8 cm potjes. Ongeveer 40 dagen na het zaaien kunnen ze dan op de plaats van bestemming worden gezet, met een onderlinge afstand van 60/70 cm en 60/65 cm in de rij.

De vroegste bloemkolen zijn deze voor de weeuwenteelt. Zaai deze rassen in september in een koude bak, maar ruim genoeg van elkaar, of dun ze uit wanneer ze boven komen, zodat ze de hele winter ter plaatse kunnen blijven. Bescherm in de winter tegen uitdroging tijdens vorstperioden. Vroeg in het voorjaar voldoende luchten en vanaf 15 maart buiten planten op 60 X 60 cm.

Kalender

SOORT	ZAAI	PLANT	OOGST	AFST.
weeuwen	15/9 tot 5/10 onder glas	2^de helft maart van het volgend jaar	eind mei / juni	60 X 60
vroege (vrijsters)	februari onder glas	2^de helft april	half juni/half juli	60 X 60
zomer	april/mei onder glas	mei/juni	juli/augustus	60 X 60
herfst	mei/juni	half juni/begin augustus	september/november	65 X 60
winter	15 juni/15juli	augustus	april/mei van het volgende jaar	70 X65

Een niet parasitaire afwijking is "waterziekte", dat zich uit in glazige en later bruinwordende vlekken op de kool.

Teel bloemkool samen met biet, knoflook, ui, salie, tijm en rozemarijn.

Buiten Noord-Holland is knolvoet Plasmodiophora brassicae de belangrijkste ziekte. Daarnaast zijn de schimmelziekten vallers en kankerstronken veroorzaakt door Phoma lingam en valse meeldauw Peronospora parasitica van belang. Aantasting door valse meeldauw veroorzaakt zwartverkleuring van de kool.

De bacterieziekte Xanthomonas campestris veroorzaakt zwartnervigheid.

Rupsaantastingen Llépidoptère door o. a. het Groot koolwitje, Klein koolwitje, koolbladroller, kooluil en koolmot komen veelvuldig voor. Daarnaast komt vaak aantasting voor van de koolvlieg Chortophila brassicae, de koolgalmug en de melige koolluis.

Bloemkool kan je rauw eten, stoven en bakken, maar de beste manier is om hem te stomen. Koken neemt 10 tot 20 minuten in beslag, afhankelijk van de gewenste hardheid van het eindresultaat en de afmeting van de bloemkool. Het is ook mogelijk de bloemkoolroosjes los te snijden van de stronk en die te bakken in een rijkelijke hoeveelheid (olijf)olie. Gebruik daarvoor een grote braadpan of wok met deksel (indien nodig een tikkeltje water toevoegen en kort stomen).

Ook is het mogelijk de bloemkool te frituren door deze eerst door een bloempapje te halen waar kruiden door zijn gemengd: ongeveer 4 minuten om 190°C. Laat je bloemkool op zijn geheel gedurende 5 à 10 minuten in water met zout staan om eventuele rupsen te laten uitkomen.
Bloemkool kan je drie tot zes weken bewaren bij een temperatuur van 0 - 1° C.

Bloemkoolbladeren bevatten meer calcium dan de bloemkool zelf. Dat is een belangrijk mineraal voor gezonde botten en spieren. Je kan ze dus gerust gebruiken in de keuken. Ze geven een goede smaak aan de soep, een wokgerecht of in een stamppot. Een lekker voorgerechtje of snack is, als je ze roosterd in de oven, met een beetje olijfolie, dille en knoflook. Hoe knappiger hoe beter.

Een bloemkool is soms te groot om in één keer op te eten. Geen nood, bloemkool kan je heel goed en wel tot 10 dagen bewaren in de groentenla van de koelkast. Maar je kan hem evengoed bewaren in de diepvries. Even de roosjes snijden en kort blancheren in water met zout. Zo kan je hem tot wel zes maand (liever niet langer) bewaren in de diepvries, niet vergeten de datum te markeren

Bloemkolen zijn heel goed voor je weerstand en uw gezondheid. Ze bevatten vitamine B⁶, vitamine K, maar ook heel veel vitamine C. Een portie van 100 gram geeft je bijna je dagelijkse behoefte aan deze vitamine. Daar naast zit er ook kalium, calcium, magnesium en ijzer in bloemkool. Deze groente is uitermate goed voor het organisme, vooral als ze rauw worden gegeten, daarenboven geven ze kracht en vitaliteit. Ze verminderen de kans op darm en maagkanker.

Het is tevens een goede bron van foliumzuur. Als u regelmatig bloemkool eet, geven ze een goede bescherming tegen vaatziekten. Maar wist je dat deze bloemkool een echte vezelbom is? Dat is belangrijk voor de spiisvertering maar ze geven ook een langer verzadigingsgevoel en omdat deze groente weinig caloriën aanbrengt is het dus een exellent voedingsmiddel bij een vermageringsdieet.

Enkele foto's

Bloeiende bloemkolen

Deze bloemkolen zijn in zaad gekomen om volgend jaar opnieuw te gebruiken.

Jonge verspeende plantjes

Weeuwenteelt helf december : links bloemkool en rechts broccoli

Bloemkool

Een mooie jonge bloemkool klaar om te oogsten

Leuk om weten

Kwaliteit

Bij bloemkool kan door slechte groeiomstandigheden, zoals vochttekort of hoge temperaturen tijdens de groei, doorwas en schift optreden, waardoor de kool er harig uitziet. Bij doorwas groeien de doorgaans witgekleurde schutblaadjes door de kool. Bij schift komen de bloempjes te vroeg uit het bloemscherm te voorschijn.

Bloemkolen invriezen

Bloemkolen zijn groenten die veel water bevatten. Snel invriezen is dan ook van belang. De periode van oogsten speelt ook een belangrijke rol!. Zo bevatten de vroege bloemkolen van mei, juni en juli een hoger watergehalte dan de late bloemkolen. Late bloemkolen zijn dus meer geschikt om in te vriezen. Alle soorten bloemkolen werken hetzelfde met betrekking tot het invriezen.

Maak de bloemetjes los van de schoongemaakte bloemkolen (vries de stelen mee in). Blancheer ze gedurende 2 minuten. Koel ze in een ijsbad en laat ze uitlekken. Schik de bloemetjes naast elkaar op een dienblad. Plaats ze gedurende 3 uur in de diepvriezer. Verpak ze daarna in plastic zakken en stop ze weer in de diepvriezer.

weetje

Bloemkolen werden al in de 6^de eeuw voor Christus geteeld in Turkije en Egypte. Het was heel lang een exclusief product, door de lastige teelt en de nauwgezette zorgen. Toch is België hierin al meer dan 150 jaar een erkend specialist. Broccoli daarentegen is bij ons nog niet zo lang ingeburgerd. De groente en ook haar naam komen oorspronkelijk uit Italië. Broccoli is zowel verwant met de bloemkool als met de spruit.

Er is ook groene, oranje en paarse bloemkool te koop

De bloemkool is wit van kleur, omdat de bloemknoppen tijdens de groei worden afgedekt met zijn eigen bladeren. De groene, oranje en paarse zijn tijdens de groei meer blootgesteld aan zonlicht, waardoor ze gekleurd zijn. Naast de kleur zijn er weinig verschillen qua smaak en voedingswaarden. Helaas verliezen de kolen wel iets hun kleur door ze te koken.

Leuk om weten

Taxonomische indeling

Bloemkool
Pas gevormde jonge bloemknop
Taxonomische indeling
Rijk	Plantae (Planten)
Stam	Embryophyta (Landplanten)
Klasse	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade	Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade	'nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade	Malviden
Orde	Brassicales
Familie	Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)
Geslacht	Brassica (Kool)
Brassica oleracea

Voedingswaarde

per 100 gram gekookt

23   Kcal
93   gr. water
4,11 gr. koolhydraten
1,84 gr. eiwit
1,86 gr. suikers
0,45 gr. vet
2,30 gr. vezels

Mineralen

16   mg. calcium, Ca
0,32 mg. ijzer, Fe
9    mg. magnesium, Mg
32   mg. fosfor, P
142  mg. kalium, K
242  mg. natrium, Na
0,17 mg. zink, Sn

Vitaminen

0,42 mg. vit. B¹ (Thiamine)
0,52 mg. vit. B² (Riboflavine)
0,17 mg. vit. B⁶ (Pyrixodine)
44   µg. vit. B¹¹ (Foliumzuur)
44,3 mg. vit. C (Ascorbinezuur)

In andere talen

FRANÇAIS: Chou fleur
DEUTSCH: Blumenkohl
ENGLISH: Cauliflower
ITALIANO: Cavolfiore
PORTUGUÊS: Couve-flor
ESPAÑOL: Coliflor
DANSK: Blomkål
POLSKI: Kalafior
NORSK: Blomkål
SVENSKA: Blomkål

Recepten

Bloemkool op z'n mandarijns

Ingrediënten

1 middelgrote bloemkool, in roosjes
1 eetlepel gember, geraspt
3 eetlepels olie
1 teentje knoflook
3 sjalotjes
1 groen chilipeper, fijn gesneden
2 theelepels mosterdpoeder
1 eetlepel sesamolie
1 theelepel zout
sap van een halve citroen
1 eetlepel sojasaus
2 theelepels maïzena

Bereiding

Doe de knoflook, sjalotjes en zout in een vijzel en meng ze totdat er een pureeachtige massa ontstaat.
Bak deze in een wok in 3 eetlepels hete olie. Voeg dan de gember, chilipeper en de mosterdpoeder toe.
Doe ook de bloemkool in de wok en laat alles ongeveer 5-10 minuten lang bakken boven een hoge vlam, tot de bloemkool zacht is. Af en toe roeren.
Pak er een bakje bij en doe er de sesamolie, citroensap, sojasaus en de maïzena in.
Voeg er 100 ml water bij. Klop alles door elkaar en giet dit mengsel bij de bloemkool in de wok. Na nog 1 minuut sudderen is het gerecht klaar.
Garneer het met peterselie.
Serveer het gerecht op pasta's of met gebakken aardappels.

Italiaanse bloemkoolschotel uit de oven

Ingrediënten 4 pers.

700 gram aardappelen
kleine bloemkool
3 dl melk
70 gram boter
70 gram bloem
zout, peper
nootmuskaat
2 theelepels tijm
2 eieren
100 gram rauwe ham (liefst Parmaham )
50 gram geraspte Parmezaanse kaas

Voorbereiding

Schil de aardappelen. Was deze. Kook de aardappelen gaar en snij ze in plakjes.
Was de bloemkool en verdeel de bloemkool in kleine roosjes. Kook de bloemkool beetgaar in water met zout. (Bewaar 2 dl van het kookvocht van de bloemkool). Laat de bloemkool goed uitlekken.
Snij de rauwe ham in reepjes en bak deze in een droge koekenpan knapperig.

Saus

Smelt de boter. Voeg de bloem in een keer toe. Goed roeren en even laten garen.
Melk + het overgebleven kookvocht beetje voor beetje toevoegen tot een dikke saus ontstaat.
Maak de saus op smaak met zout, peper en nootmuskaat. Neem de saus van het vuur.
Klop de eieren los en meng deze door de saus.

Bereiding

Verwarm de oven voor op 200 graden. Doe een laagje van de saus in een ruime ovenschaal.
Leg hierop de helft van de aardappelschijfjes. Bestrooi met wat tijm.
Meng de bloemkoolroosjes en de gebakken reepjes ham door elkaar.
Verdeel de bloemkoolroosjes over de aardappelschijfjes. Dek af met de rest van de aardappelschijfjes en bestrooi deze weer met wat tijm.
Giet de rest van de saus over de schotel en strooi er een laagje Parmezaanse kaas over.
Zet de schaal in het midden van de voorverwarmde oven en bak de bloemkoolschotel in ± 30 minuten mooi bruin.

Enkele andere manieren om bloemkool te bereiden

Voor mensen die graag minder koolhydraten eten, is de bloemkool een uitkomst. Je kunt haar namelijk goed als vervanger van aardappels, pasta, rijst of couscous eten. En omdat bloemkool neutraal van smaak is – ze wordt wel het ‘blanke canvas’ onder de groente genoemd – smaken bijna alle kruiden er lekker bij. Inspiratie nodig? Dit zijn de lekkerste bereidingswijzen:

Als couscous. Doe de helft van een bloemkool in een blender of keukenmachine en maal fijn. Verwarm olie met een teentje knoflook in de koekenpan, doe de bloemkoolkorrels hierbij en bak ze kort in de pan. Breng de kool op smaak met wat peper en citroensap en voeg je favoriete groente, kruiden en noten toe. Of gebruik een couscousrecept en vervang de couscous door bloemkool.
Als soep. Met een halve bloemkool, een liter groentebouillon, een theelepel kerrie en 250 milliliter kookroom draai je in een kwartier een romige soep in elkaar.
Als puree. Breng na het koken de bloemkool op smaak met Parmezaanse kaas, crème fraîche, knoflook en citroensap. Met een foodprocessor maak je er een gladde puree van. Bloemkoolpuree is ook lekker in een stamppot.
Als rijst. Lekker in sushi of verwerkt in een rijstgerecht. Vermaal rauwe bloemkoolroosjes in de keukenmachine of blender en bak ze kort met je gerecht mee. Niet te lang, anders wordt de bloemkool slap.
Als pizzabodem. Maal de bloemkool fijn en mix de korrels met twee eieren, peper en zout. Maak er op bakpapier een bodem van en bak die in twintig minuten af. Leg daarna je favoriete beleg erop en bak de pizza nog een aantal minuten.
In je smoothie. Het klinkt misschien niet zo lekker, maar het maakt je smoothie romig en extra vullend. Kook de kool wel eerst en laat dan afkoelen.
Geroosterd uit de oven. Snijd de bloemkool in roosjes en schuif in de oven met wat olijfolie en kruiden. Deze kruiden zijn altijd goed: tijm, paprikapoeder, komijn, kurkuma, chilipoeder
Op de barbecue. Je kunt bloemkool in plakken snijden als een soort steak en kruiden met olijfolie, knoflook, komijn, currypoeder en paprikapoeder. Een paar minuten op de barbecue (of in de oven) en je creatieve vleesvervanger is klaar.
Als snack. Snijd de bloemkool in kleine stukjes en rooster met wat kruiden in de oven. Je kunt de kool ook eerst in wat meel rollen voor een knapperig korstje. Lekker met een dip van cottage cheese en bieslook.
Als dip. Rooster de bloemkool in de oven met een mix van olijfolie, sambal en komijn. Als de roosjes zacht zijn, haal je ze uit de oven en doe je ze in een keukenmachine of blender. Doe er nog een teentje knoflook, twee eetlepels tahin en citroensap bij.