Chinese kool

Brassica rapa L. var. pekinensis

Chinese kool Brassica rapa L. var. pekinensis (Lour.) Kitam.synoniemen: Brassica pekinensis, Brassica campestris is een plant die behoort tot de kruisbloemenfamilie (Cruciferae, Brassicaceae). Het is een snel groeiende kool, die afkomstig is uit Oost-Azië. De kool wordt in China (rond Peking), Japan, Korea en Taiwan op grote schaal geteeld.

Een par andere namen zijn o.a. pe-tsaï, bai cai, chou de Pékin, chou napa of baechu

Een andere chinese kool waar deze hier soms mee verward wordt is de Pak-Choi of paksoi (variëteit chinensis). Paksoi is een langwerpige, open bladkool met grote groene lepelvormige bladeren en spierwitte nerven. Paksoi wordt ook wel selderijkool genoemd omdat de dikke stronken die onderaan eindigen in een lange dunne wortel op selder lijken.

Op het eerste zicht lijkt hij helemaal niet op een kool maar eerder op groen lof. Hij wordt meestal eenjarig geteeld als groente op de zelfde manier als de sluitkolen met een onderlinge afstand van ± 35 cm. Het is een snelle groeier die reeds na 2 á 3 maand kan geoogst worden.

Chinese kool kan je ook in 35 cm potten kweken op terras of balkon. Ook in de siertuin kan en plant of drie wel ergens een plaatsje vinden. 3 volgroeide kolen leveren ongeveer 1 à 1,5 kg groente.

Chinese kool moet je steeds zaaien en opkweken bij een temperatuur van tenminste 16°C, en nog het best bij 20°C. Je kan zaaien in potjes vanaf half april en reeds 2 á 3 weken later kan je reeds ter plaatse uitzetten. Rekening houdende met de temperatuur, plant je dus best de vroege teelt in een serre en alleen de latere teelt in volle grond (juli-augustus).

Voor herfstteelt, kan je vanaf half juli (vroeger buiten zaaien levert weinig succes) terplaatse buiten zaaien en uitdunnen na opkomst op 30 - 35 cm. Het opkweken van plantjes van chinese kool duurt gemiddeld 2 á 3 weken.

Zware grond is niet geschikt om chinese kool met succes te telen, ook op te zure grond ga je niet veel succes hebben. Werk voor het zaaien of planten een flinke dosis goed verteerde compost door de grond, daardoor kan je het kalk gehalte enigszins op peil brengen. En deel dit gewas bij uw teeltplanning in bij de kolen.

Chinese kool kan wel een beetje vorst verdragen, maar het is toch beter dat je hem oogst voor de eerste vorst invalt.

Knolvoet Plasmodiophora brassicae is de belangrijkste ziekte die deze plant kan overkomen. Dit kun je merken aan het verwelken van het blad op zonnige dagen. De plant kan later helemaal verwelken of treden groeivertragingen op. De bladeren krijgen ook een loodglans en de geinfecteerde wortels zwellen op.

Diverse insecten kunnen het uw broccoliplanten lastig maken. Aantastingen door rupsen Lépidoptère van onder andere het Groot koolwitje Pieris brassicae, Klein koolwitje Pieris rapae, koolbladroller Clepsis spectrana, kooluil Mamestra brassicae en koolmot Plutella xylostella komen veelvuldig voor.

Daarnaast is er aantasting door de koolvlieg Chortophila brassicae en de koolgalmug.

Broccoli leent zich vrij makkelijk om onder insectengaas geteeld te worden. Alleen zo kunt u de kans op aantasting bijna uitsluiten. Laat het insectengaas zo lang mogelijk op de planten, zo vermijdt u ook een aantasting door rupsen.

U zult vlug opmerken, dat chinese kolen de kenmerkende koolsmaak niet hebben. De bladeren van de chinese kool kunt u rauw, fijn versneden, gebruiken in salades. Je kan de groente ook koken of stoven, echter niet te lang zodat de groente licht knapperig blijft. U kunt deze groente verder ook gebruiken in een roerbakgerecht, een beetje bijkruiden met bijvoorbeeld gember of knoflook zorgt dan voor een pikanter smaakje.

De buitenste bladeren worden meestal gebruikt als soepgroente, en de malse binenste bladeren zijn dan weer beter geschikt in salades.

Van Paksoi zijn het hoofdzakelijk de bladstelen die gebruikt worden. U kunt ze klaarmaken als asperges, of fijn versneden en geblancheerd mengen in salades. Paksoi vraagt niet zoveel kruiden dan de gewone chinese kool.

In de koelkast kan chinese kool tot 2 weken bewaard worden ook als deze doormidden is gesneden.

Het eten van chinese kool kan helpen om sommige kankers te voorkomen, zo is het wetenschappelijk vastgesteld dat het eten van Chinese kool goed werkt tegen borstkanker, blaaskanker, darmkanker en prostaatkanker.

Dankzij de fytonutriënten zou chinese kool ziekten zoals kanker, hart- en vaatziekten, diabetes en obesitas tegenwerken.

Het eten van champignons helpt bij het onderdrukken van sommige kankers, en in het biezonder prostaatkanker bij mannen en borstkanker bij vrouwen.

Ook gastritis (een maagvliesontsteking wat leidt tot brandend maagzuur) kan genezen door het eten van chinese kool.

Leuk om weten

Geschiedenis

De Ming-dynastie farmacoloog Li Shizhen bestudeerde de Chinese kool om zijn geneeskrachtige kwaliteiten.

Daarvoor was de teelt van deze plant eerder beperkt tot de Yangtze River Delta regio.

De kool zoals hij nu bekend, komt heel goed overeen met de soort die in de 14de eeuw geteeld werd in Zhejiang. In de eeuwen daarop werd de kool meer en meer geteeld in noordelijk china, en algauw overtroefde de oogst in het noorden die van hetzuiden van China.

In het begin van de 20ste eeuw werd het gewas over meer Europese landen verspreid, en wordt deze kool momenteel over bijna de ganse wereld geteeld.

In andere talen
  • FRANÇAIS: Chou de chine, Pé-tsai
  • DEUTCH: Chinesischer Kohl
  • ENGLISH: Chinese cabbage
  • ITALIANO: Cavolo cinese
  • PORTUGUÊS: Couve chinesa
  • ESPAÑOL: Col china
  • DANSK: Kinakål
  • POLSKI: Kapusta pekińska
  • NORSK: Napakål
  • SVENSKA: Kinakål

Leuk om weten

Taxonomische indeling
Chinese kool
Chinese kool in de winkel

Chinese kool in de winkel

Rijk Plantea (Planten)
Stam Embryophyta (Landplanten)
Klasse Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade Malviden
Orde Brassicales
Familie Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)
Geslacht Brassica (Kool)
Brassica rapa

Voedingswaarde
per 100 gram bereid
19    Kcal
95,55 gr. water
3,20  gr. koolhydraten
1,20  gr. eiwit
0,83  gr. suikers
0,20  gr. vet
1,20  gr. vezels
                     

Mineralen

125  mg. calcium, Ca
0,31 mg. ijzer, Fe
13   mg. magnesium, Mg
29   mg. fosfor, P
250  mg. kalium, K
9    mg. natrium, Na
0,30 mg. zink, Sn
0,10 mg. koper, Cu
                     

Vitaminen

0,01 mg. vit. A (Retinol)
0,03 mg. vit. B1 (Thiamine)
0,06 mg. vit. B2 (Roboflavine)
0,05 mg. vit. B6 (Pyrixodine)
25   µg. vit. B11 (Foliumzuur)
27   mg. vit. C (Ascorbinezuur)
                     

Recepten

Vlindertjes met Chinese kool

Ingrediënten

  • ½ Chinese kool
  • 400 gr. nieuwe aardappelen
  • 3-4 teentjes knoflook
  • zout & peper
  • 300 gr. volkoren vlindertjes (farfalle)
  • 150 gr. boter
  • 3 blaadjes salie
  • 75 gr. geraspte gruyère
  • nootmuskaat

Bereiding

  1. Snij de Chinese kool in reepjes, schil de aardappelen en snij ze in stukjes.
  2. Pel de knoflook en hak de teentjes fijn.
  3. Kook de aardappelen in water met zout.
    Voeg na 5 minuten de vlindertjes en na 10 minuten de Chinese koolreepjes toe.
  4. Fruit de knoflook in de boter en roer de salieblaadjes erdoor.
  5. Giet de pasta met de groenten af en doe ze in de pan met de boter.
  6. Bestrooi met de kaas en meng alles op een zacht vuur, onder voortdurend roeren, tot de kaas gesmolten is.
  7. Kruid met peper en nootmuskaat en dien op.
Stoofpotje van Chinese kool met kalfsvlees
Stoofpotje van Chinese kool met kalfsvlees

Ingrediënten 4 pers.

  • 1 Chinese kool
  • 1 rode, gele en groene paprika
  • 2 uien
  • 4 lookteentjes
  • 1 toef bieslook
  • 500 g kalfsvlees (borst- of nekstuk)
  • 50 g boter
  • 1 snuifje tijm
  • 4 dl kalfs- of kippenbouillon
  • 1 dl droge witte wijn
  • zout
  • vers gemalen zwarte peper

Bereidingswijze

  1. Laat het in blokjes gesneden vlees 5 minuten kleuren in de hete boter.
  2. Neem uit de pan en houd apart.
  3. Doe de gehakte ui en de knoflook in de pan, kruid met tijm en fruit een paar minuten aan.
  4. Voeg het vlees er opnieuw bij en overgiet met bouillon en wijn.
  5. Kruid met peper en zout.
  6. Draai het vuur lager en laat een uur sudderen.
  7. Voeg er tenslotte de in reepjes gesneden paprika's en de geschaafde Chinese kool bij en laat nog 15 minuten stoven tot alles gaar is.
  8. Bestrooi met bieslook en serveer met stokbrood.