Koolraap

Brassica napobrassica, synoniemen: Brassica napus var. napobrassica, Brassica napus subsp. rapifera

Koolraap is waarschijnlijk ontstaan uit een kruising tussen kool (Brassica oleracea) en knolraap (Brassica rapa) (ook meiraap of meiknolletje genoemd) en wordt vaak met de laatste verward. Dit komt niet alleen doordat de koolraap vaak knolraap genoémd wordt (ook Van Dale erkent dit woordgebruik) maar ook doordat sommige rassen knol- of meiraap erg op koolraap lijken. Om de verwarring nog groter te maken worden beide soorten ook wel kortweg raap genoemd.

Koolraap Brassica napobrassica, synoniemen: Brassica napus var. napobrassica, Brassica napus subsp. rapifera,is een plant uit de kruisbloemenfamilie (Brassicaceae). Een koolraap is de wortel van deze plant. Het jonge blad wordt 'snijmoes' of 'snijkool' genoemd en wordt eveneens gegeten. Koolraap werd vroeger in het Friese kleigebied, de Bommelerwaard, Gelderland, Noord-Limburg en Noord-Brabant verbouwd voor zowel dierlijke (veevoer) als menselijke consumptie. Tegenwoordig wordt het in Nederland weinig meer gegeten en is het een van de zogenoemde vergeten groenten.

Er zijn geelvlezige en witvlezige rassen, waarbij de witvlezige alleen door de verwerkende industrie worden gebruikt.

Koolraap word meestal rechtstreeks buiten gezaaid in volle grond, de kiemtijd is ongeveer 15 dagen. Zaai tussen april en juni (beter in juni dan april) in rijen die ±40 cm uit elkaar liggen, en dun na opkomst de zaailingen uit tot op minimum 35 cm. Ook een goede manier is om om de 40 cm enkele zaadjes te leggen en na opkomst de sterkste zaailing over te houden. Je kan ze natuurlijk ook in mei/juni voorzaaien in potjes om later vanaf eind juni op hun plaats van bestemming te planten, let hier dan bij op dat je niet te diep plant

Lichte kleigrond is ideaal om koolraap in te telen, maar alle goede tuingrond kan ook voldoen. Deze groente heeft een grote behoefte aan boor maar niet teveel stikstof.

Heerma's Witte en Hoffman's Witte zijn witvlezige, hoog opbrengende rassen.

Boorgebrek uit zich door glazige vlekken, een ruw, kurkachtig knoloppervlak en holle koppen. Te veel stikstof geeft een minder goede smaak.

Ook enkele insecten kunnen het gewas aanvallen, onder andere: bladluizen Aphidoidea, Slakken Gastropoda, koolvlieg Delia radicum, en koolgalmug Contarinia nasturtii .

Koolrapen kan je enkele weken bewaren in een koele plaats er zorg voor dragend dat ze niet uitdrogen. Maar om ze de hele winter te kunnen bewaren kan je ze inkuilen. Maak hiervoor een ondiepe kuil, bedek de grond met stro en leg daar de knollen op. snij hiervoor ook het loof van de rapen weg, maar laat de wortels zo intact mogelijk. Bedek de knollen nu met een dikke laag stro en leg daar een plastiek zeil of zoals vroegen plooibare golfplaten op.

Koolraap werd vroeger wel eens in frieten gesneden en dan heel lang gekookt met diverse specerijen. Tegewoordig echter zal je de knollen sneller terug vinden in soepen, bij spaghetti of in stoofschotels. Ze worden ook bereid als puree, gratin, stampot enz.

Leuk om weten

Oorsprong

Koolraap is waarschijnlijk ontstaan uit een kruising tussen kool (Brassica oleracea) en knolraap (Brassica rapa) (ook meiraap of meiknolletje genoemd) en wordt vaak met de laatste verward. Dit komt niet alleen doordat de koolraap vaak knolraap genoémd wordt (ook Van Dale erkent dit woordgebruik) maar ook doordat sommige rassen knol- of meiraap erg op koolraap lijken. Om de verwarring nog groter te maken worden beide soorten ook wel kortweg raap genoemd.

Typische verschillen:
  • gewicht - de koolraap haalt per stuk makkelijk een kilo, terwijl knol- of meirapen meestal veel kleiner zijn;
  • kleur - de als groente verkochte koolraap is oranjegeel van binnen, waar de meeste meirapen wit zijn, hoewel ook het omgekeerde voorkomt;
  • groei - de knol van de koolraap vormt zich boven in de penwortel, en is daarmee een wortelknol, terwijl bij de meiraap ook de aansluitende stengelbasis verdikt is;
  • seizoen - de koolraap kan goed tegen kou en warmte en is een typische wintergroente, wat voor de meiraap - zoals de naam al zegt - niet geldt.
Koolzaad

Taxonomisch is de koolraap een variant van het koolzaad (Brassica napus), dat echter helemaal geen knollen vormt, en niet als groente wordt geteeld maar voor de olie.

Is koolraap gezond

De koolraap is rijk aan vitamine C en bevat ook een goede hoeveelheid folaat (vitamine B11). Je lichaam heeft folaat nodig voor de vorming van nieuwe cellen en weefsels, waaronder ook je rode en witte bloedcellen. Vitamine C is een antioxidant, waardoor het je lichaam helpt beschermen tegen oxidatieve schade.

Leuk om weten

Taxonomische indeling
Koolraap
gele koolraap

Gele koolraap

Taxonomische indeling
Rijk Plantea (Planten)
Stam Embryophyta (Landplanten)
Klasse Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade Malviden
Orde Brassicales
Familie Brassicaceae (Kruisbloemigen)
Geslacht Brassica (Kool)
Brassica napobrassica

Voedingswaarde
per 100 gram
29   Kcal
90,3 gr. water
5    gr. koolhydraten
1    gr. eiwit
302  gr. suikers
0,20 gr. vet
2,50 gr. vezels
                     

Mineralen

80   mg. calcium, Ca
0,40 mg. ijzer, Fe
10   mg. magnesium, Mg
20   mg. fosfor, P
200  mg. kalium, K
80   mg. natrium, Na
0,07 mg. zink, Sn
0,01 mg. koper, Cu
                     

Vitaminen

0,03 mg. B1 (Thiamine)
0,03 mg. B2 (Riboflavine)
0,10 mg. B6 (Pyrixodine)
50   µg. B11 (Foliumzuur)
40   mg. C (Ascorbinezuur)
                     
In andere talen
  • FRANÇAIS: Chou-navet
  • DEUTCH: Steckrübe
  • ENGLISH: Rutabaga
  • ITALIANO: Navone
  • PORTUGUÊS: Couve-nabo
  • ESPAÑOL: Nabicol
  • DANSK: Kålroe
  • POLSKI: Brukiew
  • NORSK: kålrabi
  • SVENSKA: Kålrot

Recepten

Koolraapsoep met appel

Ingrediënten 4 pers.

  • 600 g koolraap
  • 1 ui
  • 1 prei
  • 50 g boter
  • 125 ml kookroom
  • 2 eetlepels honing
  • 30 g croutons
  • 2 appelen
  • 2 kippenbouillonblokjes
  • peper en zout

Voorbereiding

  1. Schil de koolraap, ui en appels. Snijd alles in kleine blokjes.
  2. Snijd een kwart tot de helft van de prei in dunne ringen en was (bewaar de rest voor een ander gerecht).
  3. Kook 1 liter water en los de bouillonblokjes hierin op.

Bereiding

  1. Bak de preiringen in een klein beetje van de boter, tot deze zacht zijn. Zet even apart.
  2. Smelt de boter in een ruime pan op matig vuur. Bak de groenten aan tot de ui glazig is (ongeveer 5 minuten).
  3. Voeg de bouillon toe en breng aan de kook. Laat 15-20 minuten zachtjes koken met het deksel op de pan.
  4. Zet het vuur uit en voeg de room en honing toe. Pureer met een staafmixer. Breng verder op smaak met peper en zout.

Opdienen

Schep de soep in kommen en garneer met prei.

Serveer met wat lekker (stok)brood.

Bron : Verse oogst

Wintersoep met koolraap, pastinaak, prei en aardappelen

Ingrediënten 4 pers.

  • 1 koolraap
  • 300 g pastinaak
  • 300 g aardappelen
  • 2 preien
  • 2 teentjes look
  • 2 l groentenbouillon
  • 125 ml room
  • 1 eetl. boter
  • 1 theel. komijn
  • enkele takjes tijm

Bereidingswijze

  1. Was de koolraap, pastinaak, prei en aardappels schoon. Schil vervolgens de koolraap en aardappels en daarna de pastinaak.
  2. Snijd de prei in stukken. De dikte maakt niet heel veel uit, want straks gaat het toch in de blender of maak je de soep glad met een staafmixer.
  3. Zet een grote kookpan op het vuur. En doe er wat olie en roomboter bij. Doe daarna de prei met wat zout in de pan.
  4. Snij vervolgens de pastinaak, aardappels en koolraap in stukken. Dikte maakt niet uit. En doe de groente geleidelijk in de pan na het snijden. Bak de groente zo’n 5 minuten op laag vuur. Doe ook de teentjes knoflook erbij. Deze hoeft niet gesneden te worden.
  5. Doe de bouillon erbij. Doe ook de komijn en driekwart van de tijm erbij. Wat zwarte peper. En hou de soep zo’n 10-15 minuten tegen de kook aan, totdat de groenten zacht zijn.
  6. Blender de wintersoep en doe er de room bij. Proef de soep en breng hem verder op smaak.
  7. Dien de wintersoep met koolraap, pastinaak, prei en aardappel op en strooi er nog wat verse tijm over. Eet smakelijk!