Rapen

Brassica rapa

Knolraap Brassica rapa, ook meiraap, keukenraap, meiknolletje, knol of kortweg raap genoemd is een oude groente die in Nederland vrijwel alleen nog door de amateurtuinder en in de biologische landbouw geteeld wordt, maar bijvoorbeeld in België en Frankrijk heel gewoon is. De raap is waarschijnlijk afkomstig is uit Klein-Azië. Dit gewas uit de kruisbloemenfamilie (Cruciferae of Brassicaceae) is een tweejarige snelgroeiend plant, maar wordt als eenjarige geteeld om de jonge knolvormige wortel.

Het is een calorie-arme groente die ook niet veel koolhydraten bevat, vitaminen en mineralen zijn zelfs het vernoemen niet waard.

Rapen zijn moeilijk te verplanten, en worden in de regel dus ter plaatse gezaaid. Hij groeit zo snel, dat je in de zomer reeds zes weken na het zaaien kunt oogsten. maar het is jammer genoeg geen groente die in de zomer zal worden gegeten.

In de siertuin kunnen altijd her en der wel enkele raapjes worden gezaaid, ook in bloembakken is het mogelijk om raapjes te kweken.

Raapjes zijn niet echt kieskeurig voor de grond waarin ze moeten groeien. Ze doen het toch wel beter in iet wat lichtere dan op zwaardere gronden. Een voedzame, humusrijke bodem is dan ook zeker welkom.

Zaai een vroeg ras om te oogsten in juni vanaf eind april tot begin mei rechtstreeks ter plaatse in rijen van 20/30 cm op een diepte van 0,5-1cm. Dun later uit op 10/15 cm in de rij. Hoe ruimer je ze laat groeien des te groter worden de knollen, wat niet altijd gewenst is.

Voor een oogst in de herfst (september - oktober) zaai je van begin juli tot half augustus, op dezelfde wijze. Wilt u raapjes telen om het blad (de ribbetjes) zaai dan reeds begin maart en dat tamelijk dicht opeen. Als de plantjes ongeveer 10 cm groot zijn kunt u ze tot tegen de grond afsnijden en het loof koken als spinazie.

Hoedan ook, laat de rapen niet te groot worden, zo'n 8 à 10 cm doorsnede is meer dan genoeg. Wil je rapen bewaren voor de winter, neem dan deze die je laatst gezaaid hebt van de herfstteelt, en kies er de ongeschonden exemplaren uit.

De vroege teelt kan wel eens worden aangetast door aardvlooien Phyllotetra-soorten, terwijl de herfstteelt dan weer met de koolvlieg Chortophila brassicae af te rekenen krijgt. Af dekken met een insektengaas kan je die miserie besparen.

Beide teeltwijzen kunnen wel last hebben van knolvoet, de plant gaat er niet aan kapot maar ondertussen gaat deze schimmel toch maar uw grond aantasten en bezoedelen voor de volgende teelten.
Groeistilstand, of te laat oogsten leveren dikwijls voze rapen op. Geef regelmatig water.

Geef tijdens langdurige droogte regelmatig water om het openscheuren van de wortels te voorkomen.

Jonge verse raapjes hoef je niet te schillen, u kunt ze gewoon schrobben met een borsteltje.
Van Biologisch geteelde rapen mag je gerust ook de stele en de bladeren meestoven.

Verder kunt u de knollen in in dunne schijfjes ook in frituurolie bakken. Rauw of geroosterd bij de boterham eten. Ze zijn ook heel goed te combineren met andere wortelgroenten.

En voor het geval je het niet wist: ze smaken uitstekend in onze goede ouderwetse hutsepot.

Raapjes zijn heel gezond. Ze kunnen aangewend worden bij jicht, zwaarlijvigheid, bronchitis, hoest, keelpijn, angina, anemie, huidproblemen.

Rapen zijn ook verfrissend en versterkend en hebben een zuiverende werking. Ze zijn ook diuretisch (vochtafdrijvend).

Leuk om weten

Enkele rassen
  • 'Platte Witte Mei' kan het vroegst gezaaid worden, omdat het weinig gevoelig is voor het vormen van een bloeistengel (doorschieten). Het ras heeft grote, ingesneden bladeren en een platte, witgele knol met groene kop.
  • 'Italiaanse Roodkop' heeft, de naam zegt het al, een rode kop en is het vroegste ras, maar kan omdat het makkelijk doorschiet in Nederland niet voor eind maart gezaaid worden.
  • 'Sneeuwbal' heeft bijna ronde, witte knollen en kan het hele jaar door gezaaid worden. In de zomer is de groeiduur zes weken, daarbuiten ongeveer acht.
Weetje

Knolrapen werden al geteeld door de Romeinen en de Oude Grieken. De domesticatie heeft waarschijnlijk plaatsgevonden in Afghanistan, Pakistan en het Middellandse Zeegebied.

Voor de komst van de aardappel waren rapen een belangrijk voedingsmiddel en vormden ze de basis van vele menu's.

Leuk om weten

Taxonomische indeling
Rapen
Meiraapjes in bloei

Meiraapjes in bloei

Taxonomische indeling
Rijk Plantea (Planten)
Stam Embryophyta (Landplanten)
Klasse Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade Malviden
Orde Brassicales
Familie Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)
Geslacht Brassica (Kool)
Brassica rapa

Voedingswaarde
per 100 gram Bereid
22    Kcal
93,60 gr. water
5,06  gr. koolhydraten
0,71  gr. eiwit
2,99  gr. suikers
0,10  gr. vet
2     gr. vezels
                     

Mineralen

33   mg. calcium, Ca
0,18 mg. ijzer, Fe
9    mg. magnesium, Mg
26   mg. fosfor, P
177  mg. kalium, K
16   mg. natrium, Na
0,12 mg. zink, Sn
0,13 mg. koper, Cu
                     

Vitaminen

0,027 mg. B1 (Thiamine)					 
0,023 mg. B2 (Riboflavine)
0,299 mg. B2 (Niacine)
0,067 mg. B6 (pyrixodine)
9     µg. B11 (Foliumzuur)
11,6  mg. C (Ascorbinezuur)
                     
In andere talen
  • FRANÇAIS: Navet potagère
  • DEUTCH: Speiserûbe
  • ENGELS: Garden turnib
  • ITALIANO: Rapa
  • PORTUGUÊS: Nabo
  • ESPAÑOL: Nabo
  • DANSK: Majroe
  • POLSKI: Rzepa
  • NORSK: Vanlig nepe
  • SVENSKA: Majrova

Recepten

Raapjes gevuld met bospaddestoelen

Ingrediënten

  • 4 raapjes
  • 4 eieren
  • 40 gr. oesterzwam
  • 40 gr. champignons
  • 40 gr. eekhoorntjesbrood
  • 20 gr. boter
  • 1 sjalot of rode ui
  • wat kervel of bieslook

Bereiding

  1. Schil of borstel de raapjes en hol ze uit.
  2. Snijd het uitgehaalde vruchtvlees in blokjes.
  3. Blancheer de uitgeholde raapjes.
  4. Stoof de champignons met de fijngesneden ui of sjalot en de kruiden.
  5. Stoof in een andere pan met wat boter en water de blokjes raap.
  6. Voeg de champignons bij de raapblokjes en vul met dit mengsel de uitgeholde raapjes.
  7. Breek boven elk raapje een eitje en zet de raapjes in een ingevette ovenschotel.
  8. Laat in een voorverwarmde oven bakken tot het eiwit gestold is.
Zalm in een mosterdjasje met jonge raapjes
Zalm in een mosterdjasje met jonge raapjes

Ingrediënten 4 pers.

  • 4 moten zalm van 150 gram
  • mosterd
  • 800 gram jonge raapjes
  • 8 tomaten
  • 4 uien
  • 4 teentjes knoflook
  • 2 koffielepels olijfolie
  • zout
  • peper

Bereidingswijze

  1. Wrijf de zalmmoten aan een kant ruim in met mosterd. Leg ze in een bord en bedek met een vel aluminiumfolie. Zet koel weg. Schil de raapjes. Doe ze 15 tot 20 minuten in licht gezouten kokend water. Was de tomaten en schil de uien en het knoflook. Snij alles in stukjes. Doe ze in een kookpot en bestrooi met wat zout. Laat 20 tot 30 minuten op een zacht vuurtje stoven. Haal de saus door een zeef en druk goed aan om het maximum van de smaak eruit te halen. Doe ze terug in de pot en laat eventueel indikken.
  2. Verhit de olie in een braadpan met antiaanbaklaag. Vet de pan eerst in met een kwastje en zorg dat ze goed heet is. Bak de zalmmoten met de mosterdkant 3 tot 4 minuten al naargelang de dikte en tot ze de gewenste gaarte hebben: rozig of doorbakken. Draai om en bak nog 1 minuut aan de andere kant. Giet de tomatensaus in de schotel, leg de zalmmoten errond en de raapjes ernaast.

Bron : e-gezondheid.be