Gember Zingiber officinale is een tropisch kruid met wortelstokken uit de gemberfamilie (Zingiberaceae) dat ongeveer 0,90 - 1,50m hoog op groeit. De langwerpige bladeren ruiken zeer lekker.
Gember is een specerij die veel in de keuken wordt gebruikt. Hij heeft een scherpe maar aangename smaak. Gember wordt gewonnen uit de wortelstok van de gemberplant.
Gember is een van de meest geteelde specerijen en staat in onze streken al sinds eeuwen hoog op het menu.
Hij wordt ook al eeuwen lang wereldwijd veel gebruikt als specerij maar ook als kruidengeneesmiddel.
Gemberplanten worden vermeerderd door ze te scheuren.
Gember kun je ook in een pot planten. Men legt hiervoor een stuk wortel in een pot met vochtige aarde, dekt hem half toe zodat nog iets van de wortel zichtbaar is en zet hem op een warme vensterbank. In korte tijd zullen zich lootjes ontwikkelen en na enkele weken rietachtige bladeren. Deze zijn eetbaar en kunnen fijngehakt aan salades of soepen toegevoegd worden.
De jonge wortels van gember zijn sappig en vlezig met een zeer zachte smaak. Men gebruikt ze gemarineerd in de azijn in de Japanse keuken, of als bestanddeel in masala in de Indische keuken.
De rijpe wortels zijn vezelig, bijna droog en hebben een meer uitgesproken smaak. zeer oude wortels, hebben een zeer sterke smaak en worden vaak in de Chinese keuken gebruikt om sterke geuren en smaken zoals deze van de zeevruchten en schaap te verdoezelen.
Gember kan gedroogd gebruikt worden, en wordt dan geraspt. Gedroogde gember is scherper van smaak dan verse gember. Gember wordt ook wel ingemaakt in geconcentreerd suikerwater.
Gember wordt in Nederland vooral gebruikt in koek en gebak, bijvoorbeeld in ontbijtkoek.
Bieslook kan je fijngesnippert invriezen, drogen is af te raden omdat het vlug zijn aroma verliest. In de Indonesische keuken wordt gember veel gebruikt in allerlei hartige gerechten, onder andere in een bij veel mensen geliefd gerecht zoals Babi Ketjap. Djahé is de Indonesische benaming voor gemalen gemberwortel.
Verse gember kan je gedurende enkele weken in de koelkast bewaren. Gember kan je ook goed invriezen. Als je gember nodig hebt rasp je wat van het ingevroren stukje af. Zo heb je altijd verse gember in huis.
De etherische olie wordt gebruikt om in parfums te worden verwerkt. Maar er zijn nog meer toepassingen met gember, zoals:
De genezende werking van verse gember hebben we te danken aan de etherische olie die in de wortels zit. Deze zet het lichaam aan om meer witte bloedlichaampjes aan te maken die zich verzetten tegen infecties. Gember activeert ook het zelfreinigingvermogen van het lichaam door de spijsvertering wat sneller te laten werken. De afvalstoffen worden daardoor beter afgevoerd.
Gember wordt al generaties lang gebruikt als afrodisiacum omdat het libido door het gebruik ervan gestimuleerd zou worden.
Gember zou ook een verwarmend effect hebben en de bloedcirculatie stimuleren. Gember kan ook toegepast worden bij spijsverteringsproblemen zoals: indigestie, winderigheid, misselijkheid (ook bij zwangerschap), zeeziekte en braken. Het neutraliseert zuren. Helpt ook bij duizeligheid, reisziekte, verkoudheid en griep. Het verlicht de pijn bij artritis.
Gember kan het aspirientje vervangen dat dagelijks geslikt wordt om het risico op bloedklontering (gevolg trombose) te verminderen. Als je gember gedurende langere tijd gebruikt verdunt het je bloed. Gember werkt dan ook hetzelfde als aspirine. Gember gaat dus ook de vorming van trombose tegen en kan helpen de cholesterolspiegel te verlagen.
Gember verteert ook darmparasieten en hun eitjes. Als ontstekingsremmer heeft gember meer dan 12 stoffen die beter werken dan vitamine C. Hiermee is gember een uitstekende ontstekingsremmer en kan gember dan ook gebruikt worden om allerlei stofwisselingsproblemen te verminderen.
Gember versterkt de hartspier. Gember helpt bij koorts. Ook kun je gember gebruiken als opwarmertje bij koude rillingen. Medicijnen tegen een maagzweer doen vaak alleen aan symptoombestrijding terwijl het gebruik van gember meer zou genezen.
Mensen die problemen hebben met galstenen kunnen gember beter vermijden. Langdurig gebruik van gember tijdens de zwangerschap wordt afgeraden. Het beste is gember in te nemen tijdens de maaltijd. Niet gember innemen op een lege maag, dit kan brandend maagzuur veroorzaken.