Pruimen

Prunus domestica

De pruim is een boomvrucht, meer bepaald een naam voor bepaalde soorten steenvruchten van het geslacht Prunus, die geteeld worden voor consumptie. Pruimen Prunus domestica uit de rozenfamilie Rosaceae zijn afkomstig van Azië, maar ze groeien ook uitstekend in onze streken. Pruimenboompjes groeien tamelijk gemakkelijk in de tuin en worden niet te groot waardoor ze ook in kleinere tuinen kunnen aangeplant worden.

De pruimenboom bloeit in april, waardoor kans op nachtvorst schade mogelijk is. Dek de bomen tijdens de bloei dus af met een groot stuk plastiek als er kans is op nachtvorst.

Pruimen stellen geen hoge eisen aan de grond. De teelt is op iedere grond mogelijk. Alleen in droogte gevoelige gronden moet u in het groeiseizoen van tijd tot tijd een flinke dosis water geven. Wel vragen pruimen een redelijke hoeveelheid kalk. Strooi daarom ieder jaar in de winter 100 gram kalk per vierkante meter rond de plantvoet.

Behalve de eerste drie jaar na het planten (in verband met de gevoeligheid voor bacterie-kanker), mag u de boom jaarlijks een flinke dosis compost geven. En als aanvulling hierop in februari nog eens 50 gram mengmeststof (12 + 15 + 18) per vierkante meter.

Als u slechts één boom plant kies dan een zelfbestuivend ras. Als u meer bomen plant, houd dan een afstand van 5 á 6 meter. Zorg dat bij het planten de entplaats, die te herkennen is aan de knobbel op de stam, boven de grond blijft. Planten kan de hele winter alhoewel november de beste tijd is.

De eerste jaren na het planten wordt de boom gevormd. In de zomer na het planten, knipt u flinke toppen uit de bestaande takken. Als gevolg hiervan zullen deze zich vertakken.

Het tweede jaar na het planten snoeit u nog eens op dezelfde wijze. Dan is de boom redelijk gevormd en zal hij algauw vruchten gaan dragen.

Na het twee jaar bestaat de snoei voornamelijk in het uitdunnen van takken. Knip vooral in het hart van de boom zo nu en dan een aantal takken helemaal weg, zodat er voldoende licht kan doordringen. Takken die niet voldoende belicht worden, zijn erg gevoelig voor ziekten en sterven op den duur af.

Pruimen worden direct na de oogst gesnoeid, omdat dan de kans op infectie door de loodglasschimmel vrij klein is. Smeer alle wonden wel direct na het snoeien in.

Sommige rassen zijn zo vruchtbaar, dat de vruchten veel te klein blijven en slecht op smaak komen. Daarom moet u in juni een groot aantal kleine vruchtjes met de hand weghalen.

Verder wordt de snoei op dezelfde manier uitgevoerd als bij de waaiervorm. Wanneer de boom eenmaal vruchten draagt, moet u steeds de afgedragen takken terugknippen tot op een jonge scheut.

  • In de winter worden de bloemknoppen aangepikt door vogels Aves, vooral de mussen zijn daar zeer verzot op.
  • Bladluizen Aphididae tasten de jonge scheuten en de oudere bladeren aan, waardoor de planten vuil worden en in hun groei worden geremd.
  • Larven van de pruimezaagwesp Hoplocampa-soorten boren gangen in de jonge vruchten.
  • Net als alle andere steenvruchten is de pruim gevoelig voor bacteriekanker Nectria galligena
  • gomziekte
  • loodglans Stereum purpureum veroorzaakt door de loodglanszwam
  • moniliarot Monilinia fructigena.

De meeste pruimen zijn in juli of augustus plukklaar. Ze zijn dan mooi gekleurd, voelen bij voorzichtig indrukken enigszins zacht aan en laten gemakkelijk los van de boom.

Ze kunnen in de koelkast ongeveer en naar gelang het ras een week bewaard blijven. Maar u kunt ze ook verwerken tot jam, sap, wijn of vruchten op sap. Ze kunnen ook in de diepvriezer of gedroogd worden.

Pruimen als borrelhapje

250 g. stevige pruimen, 1 pakje Mon Chou, 50 gr. kwark, 1 eetlepel tomatenketchup,
½ theelepel paprikapoeder, zout, peper, 2 eetlepel gehakte walnoten.

Was de pruimen en snijd ze aan een kant open. Verwijder voorzichtig de pit. Roer de Mon Chou uit met de kwark en de tomatenketchup en breng het mengsel op smaak met de paprikapoeder, zout en peper. Neem een spuitzak, vul deze met het kaas-kwarkmengsel en spuit dit in de opengesneden pruimen. Wentel de opengesneden kant door de gehakte walnoten en serveer de gevulde pruimen aan een cocktailprikker.

Pruimen onder de grill

Voor 20 hapjes: 10 grote pruimen, 20 plakjes bacon of ontbijtspek. Halveer de pruimen, verwijder de pit en rol ze stuk voor stuk in een plakje bacon of ontbijtspek. Bak ze vervolgens knapperig onder de hete grill. Serveren aan een cocktailprikker.

Één pruim bevat net zoveel antioxidanten als een handvol blauwe bessen. Ze zijn eveneens een bron van kalium, wat kan helpen de bloeddruk te verlagen.

Echter, veel pruimen eten is ook niet zo gezond. Het kan leiden tot maag- en darmklachten zoals winderigheid en diarree. Ook is het eten van pruimen af te raden voor mensen met nierstenen, belangrijk is om dan eerst je arts te raadplegen. Het is voldoende om pruimen toe te voegen aan een gezonde levenswijze. Wissel af met de soorten fruit die je eet en laat pruimen daar een onderdeel van zijn. Wil je wel op dagelijkse basis pruimen gaan eten, hou het dan bij 3 stuks gedroogde pruimen per dag. Zo voorkom je buikklachten.

Enkele foto's

Pruimen

Pruimen

Reine Claude d'Oullins.

Pruimen

Pruimen

Pruimenboom in volle bloei.


Pruimen

Pruimen

Mirabellen.

Pruimen

Pruimen

Jonge onrijpe vruchten aan de boom.


Pruimen

Pruimen

Pruimen reine Victoria.

Leuk om weten

Pruimen Bewaren

Bewaar pruimen niet te lang: 1-5 dagen op een koele plaats, 3-7 dagen in de koelkast. Eet ze als ze rijp zijn zo snel mogelijk.

Een pruim is het smakelijkst om zo te eten, alleen even afwassen onder de kraan.

Als ze heel vers zijn, kunnen pruimen heel goed ingevroren worden.

Invriezen

Pruimen wassen, ontpitten, eventueel halveren en verpakken in diepvriesmateriaal.

Als pruimenmoes

Vruchten ontvellen, ontpitten en met een bodempje water tot moes koken met suiker naar smaak.

Pruimen in suikerstroop

Op 5 kg pruimen, 1,5l water en 1kg suiker met 3 gram vitamine C tabletjes. Breng het water aan de kook, los de suiker en de vitamine C tabletjes hierin op en laat het water afkoelen. Schil, halveer en ontpit de pruimen en doe ze over in bakjes of zakken. Schenk er zoveel suikerstroop op dat de vruchten net onder staan. Druk de lucht zoveel mogelijk uit de zakjes.

Meest geteelde rassen
Opal

Middelgrote vruchten, roodblauw op gele ondergrond. Goede smaak. Zelffertiel. Goede vruchtbaarheid. Moet goed worden gedund. Pluktijd eind juli/begin augustus.

Jubileum

Zeer grote ovale roodpaarse vruchten. Enigszins zelffertiel. De vruchtzetting kan echter verbeteren bij kruisbestuiving. Goede vruchtbaarheid. Smaakt alleen goed indien goed gedund en volledig rijp geplukt. Pluktijd derde week augustus.

Reine Victoria

Grote langwerpige vruchten, rood op gele ondergrond. Zelffertiel. Zeer vruchtbaar. Dient gewoonlijk zeer sterk te worden gedund, omdat anders de vruchtgrootte ernstig achterblijft en de vruchten oneetbaar kunnen zijn. Indien ruim gedund, is de smaak echter prima. Matige groeikracht, hierdoor is Victoria geschikt voor een kleinere tuin. Pluktijd eind augustus/begin september. Vatbaar voor aantasting door pruimenmot en loodglansschimmel.

Bleue de Belgique

Middelgrote blauwe vruchten. Niet zelffertiel. Moet derhalve bestoven worden door een ander ras (zoals: Opal, Jubileum, Victoria, Sanctus Hubertus, Czar en Reine Claude d'Oullins). Zeer vruchtbaar. Dunnen is noodzakelijk. Goede kwaliteit. Matige groeikracht. Pluktijd ongeveer gelijk met Victoria.

Sanctus Hubertus (Blauwe van Rillaar)

Middelgrote blauwe vruchten met sterke waslaag. De vruchten kleuren vroeg blauw, maar moeten voor een goede smaak volledig rijp worden geplukt. Heeft dan een friszure smaak. Niet zelffertiel. Geschikte bestuivers zijn onder andere Opal, Victoria, Bleue de Belgique, Czar, Reine Claude d'Oullins, Monsieur Hâtif, Belle de Louvain, Reine Claude d'Althan, Warwickshire Drooper en Anna Späth. Matige groeikracht. Pluktijd eind juli/begin augustus.

Ontario

Grote groengele vruchten. Pluktijd ongeveer gelijk met Czar. De vruchten hebben heel zoet vruchtvlees met een dikke zurige schil. De vruchten springen gemakkelijk bij regen. Zelffertiel. Ontario is de enige Europese cultuurpruim die ook wel onder glas wordt geteeld.

Reine Claude d'Oullins

Bekend Frans ras (omstreeks 1860) met grote gele sappige vruchten welke in de tweede/derde week van augustus rijpen. Bij gunstige weersomstandigheden tijdens de rijping is de smaak uitstekend. Bij slechte weersomstandigheden is de smaak flauwzoet. De vruchten scheuren gemakkelijk bij regen. Ze zijn bovendien slecht bewaarbaar en slecht vervoerbaar, waardoor het ras in de commerciële teelt inmiddels nagenoeg is verdwenen. Zelffertiel. De bomen worden groot met een losse kroon. De bomen dragen pas op latere leeftijd, doch dragen daarna goed.

Monsieur Hâtif

Tamelijk grote ovale roodpaarse vruchten. Niet zelffertiel. Kan bestoven worden door onder andere Opal, Victoria, Sanctus Hubertus, Early Rivers, Czar, Reine Claude d'Oullins en Anna Späth. De bomen dragen pas op latere leeftijd en zijn niet heel erg vruchtbaar. Daarom hoeft dit ras zelden te worden gedund. De vruchten zijn niet erg lang bewaarbaar, maar smaken goed met een heel specifiek eigen aroma. Pluktijd medio augustus.

Belle de Louvain

Alhoewel de vruchten van dit ras een mooi uiterlijk hebben (zeer groot met een roodpaarse kleur), kan aanplant vanwege de matige smaak niet meer worden aanbevolen. Pluktijd tweede helft augustus. Zelffertiel.

Leuk om weten

Taxonomische indeling
Pruimen
Bloesem van de pruimenboom onder de late lentesneeuw

Bloesem van de pruimenboom onder de late lentesneeuw
Taxonomische indeling
Rijk Plantae (Planten)
Stam Embryophyta (Landplanten)
Klasse Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade 'nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade Fabiden
Orde Rosales
Familie Rosaceae (Rozenfamlie)
Geslacht Prunus
Prunus domestica
Voedingswaarde
per 100 gram 
46    Kcal
87,23 gr. water
11,42 gr. koolhydraten
0,70  gr. eiwit
9,92  gr. suikers
0,28  gr. vet
1,40  gr. vezels

Mineralen

6    mg. calcium, Ca
0,17 mg. ijzer, Fe
7    mg. magnesium, Mg
16   mg. fosfor, P
157  mg. kalium, K
0,10 mg. zink, Sn
0,06 mg. koper, Cu

Vitaminen

0,01  mg vit. A (Retinol)
0,028 mg. vit. B1 (Thiamine)
0,026 mg. vit. B2 (Riboflavine)
0,029 mg. vit. B6 (Pyrixodine)
17    µg. vit. B11 (Foliumzuur)
9,5   mg. vit. C (Ascorbinezuur)
In andere talen
  • FRANÇAIS : Prunier
  • DEUTSCH : Pflaume
  • ENGLISH : Plums
  • ITALIANO : Susino
  • PORTUGUÊS : Ameixeira-europeia
  • ESPAÑOL : Ciruelo
  • DANSK: Blomme

Recepten

Heerlijke pruimentaart
Heerlijke pruimentaart

Ingrediënten

  • 125 gr. boter + wat boter voor de vorm
  • 150 gr. suiker
  • 1 zakje vanillesuiker
  • 3 eieren
  • 1 theelepeltje gemalen kaneel
  • 200 gr. bloem + wat voor de vorm
  • 50 gr. maïzena
  • 2 tl. bakpoeder (je kunt ook zelfrijzend bakmeel gebruiken dan geen bakpoeder)
  • 150 g. kwark
  • mespunt zout
  • 500 g. pruimen

Voorbereiding

  1. Oven voorverwarmen op 200 graden. Springvorm met boter invetten en met wat bloem of paneermeel bestrooien.
  2. Pruimen in tweeën snijden en pit verwijderen.

Bereiding

  1. Ingrediënten voor het deeg in een kom door elkaar mixen. Deeg in de vorm doen. Halve pruimen over het deeg verdelen.
  2. 45 - 50 minuten bakken net onder het midden in de oven tot de taart mooi goudbruin is.
  3. Bestrooi de taart met wat poedersuiker en geef er desgewenst slagroom bij.
Kip met Rodenbach, pruimen en appels
Kip met Rodenbach, pruimen en appels<

Ingrediënten

  • 4 kippenbouten
  • 200 g. gedroogde pruimen, ontpit
  • 2 appelen, geschild en in stukken gesneden
  • 1 koffielepel mosterd
  • 25 cl room
  • 600 g. gepelde uien, grof gehakt
  • 100 g. boter
  • 2 flesjes Rodenbach (33 cl)
  • 1 takje tijm
  • 1 blad laurier
  • witte peper
  • versgehakte peterselie
  • zout

Bereiding

  1. Laat de pruimen op voorhand gedurende 2 uur weken in 2 dl water.
  2. Kruid de kip met peper en zout. Verhit de boter en laat de kippenbouten kleuren. Haal de kippenbouten eruit en houd even opzij.
  3. Laat de ui in het braadvocht zweten.
  4. Voeg de kip terug toe en laat nog even verder zweten.
  5. Voeg de Rodenbach, tijm en laurier toe en breng aan de kook.
  6. Doe er de appelen en de pruimen (met het water) bij en laat 35 à 40 minuten zachtjes sudderen onder deksel.

Tip

Voeg als laatste de room en mosterd toe (kan ook zonder de mosterd). Dien op met kroketjes en cressonette.De Rodenbach kan je vervangen door een ander.