Snijselder, bladselder, struikselder of bosselder Apium graveolens is een tuinkruid, een beetje vergelijkbaar met peterselie, maar dan met een veel sterkere smaak. Het is ook een veel agressievere plant. De plant kan in ideale omstandigheden hoogten bereiken van meer dan een meter.
Deze tweejarige winterharde kruidachtige plant die als eenjarige wordt geteeld om de knapperige halvemaanvormige bladstelen, is afkomstig van het Middellandse-Zeegebied.
Over het algemeen worden er twee soorten van geteeld, namelijk: zelfblekende selder, die goudgele stelen voortbrengt en meestal gebruikt wordt als stoofselder en niet zelfblekende de zogenaamde groene selder die dan weer veel geruikt wordt om soep van te koken.
Die laatste kan kunstmatig worden gebleekt of gewoon groen worden gebruikt. Ze is pittiger van smaak en minder vezelig dan de zelfblekende.
Selder is een mooie plant, die je ook wel ergens in uw siertuin kan aanplanten. Wil je op uw terras of balkon selder telen, kies dan beter voor snijselder het is een kruidiger plant, waarvan je gewoon de stengels boven de grond afsnijd. Hij groeit gewoon verder, zet hem in een grote pot. (ps. deze selder kan niet als bleekselder dienst doen, maar wel in soepen en andere gerechten).
Selder groeit het liefst in een rijke, vochtige en vruchtbare grond met een Ph van 6,5 – 7,5 op een zonnige plaats.
Zaaien kan reeds vanaf eind februari binnenshuis of in verwarmde serre, om uit te planten vanaf half mei. Pas vanaf begin april kan je ook buiten in een beschutte omgeving zaaien, een koude kas is ideaal. Verspeen de plantjes als ze drie echte blaadjes hebben. Kweek ze verder op tot ze ongeveer de dikte hebben van een potlood en plant dan uit op de plaats van bestemming in rijen met een afstand van 40 -45 cm en 15-20 cm in de rij.
Niet zelfblekende selder, die je toch wilt bleken, plant je beter in geulen van ± 50 cm breed en 30 cm diep. Plant de selder op de bodem van de geul, 10 cm van de rand en 20 cm in de rij. Naar gelang de planten groeien kan je de geulen terug met aarde opvullen. Houd tussen de geulen een afstand 20-25 cm aan. Indien je deze soort toch gewoon boven de grond teelt, kunt u ze eventueel bleken door er een paar weken voor de oogst een jute zak of kranten rond te wikkelen.
Bij selder moet je opletten voor slakken Gastropoda, selderij-mineervlieg en wortelvlieg Psila rosae. Wantsen Capsidae verschuilen zich soms in het hart van de plant. Door zuigschade kleuren de blaadjes zwart en kan uiteindelijk rotting ontstaan.
Verder heb je nog de bladvlekkenziekte Septoria apiicola (ook selderziekte of selderroest genoemd), roest Aceria essigi, gewoon mozaïekvirus en komkommermozaïekvirus.
Door droogte of een teveel aan stikstof kunnen de stengels opensplijten, en de plant vroegtijdig doen doorschieten.
Selder gaat zeer goed samen met bonen, tomaten en prei. Het verjaagt vlinders bij de verschillende koolsoorten.
Selder kan rauw worden gebruikt in salades en ook worden gekookt als groente of in soepen en bij vleesgerechten. Je kan de bladeren drogen en gebruiken als toekruid of als garnering.
Bleekselder kan je stoven of stomen. rauw is hij ook heel lekker. De fijngemaakte bladeren kunnen in verschillende gerechten worden gebruikt, zoals soepen en sauzen. Hun smaak is sterker dan die van peterselie. De stengels van de bleekselder kan je koken, maar ook bakken met een witte saus of roomsaus.
Snij altijd de wortelaanzet weg, bladeren kan je eventueel mee eten. Met een mes kan je de harde draden (nerven) van de stengels verwijderen. Goed wassen is wel aanbevolen, er kruipt namelijk nogal wat aarde tussen de bladstelen.
Selder bewaart 3 tot 4 weken bij een temperatuur van 0 à 1°C. Ongewassen selder waar de wortels nog aanhangen, kunt u ook "indrijven" zoals bij prei. Dat is alle stengels dicht minimaal voor de halve lengte opeen in de grond (of in een bak met aarde) steken.
Selder Heeft verschillende medicinale werkingen: bladeren en wortels hebben een zuiverende eigenschap. Ze zijn windafrijvend, diuretisch en stimulerend voor de maag. Ook reuma patiënten hebben baat bij het eten van selder. De plant wordt ook verondersteld een afrodisiacum te zijn.
Bleekselder is een van de weinige voedingsmiddelen met "negatieve calorieën". Omdat er bij de vertering van selder meer calorieën worden verbruikt dan dat u er hebt ingenomen.
Bleekselderij kan allergische reacties kan veroorzaken bij sommige mensen.
In het graf van farao Toetanchamon (gestorven in 1323 voor Christus), werden er slingers gevonden die selderblaadjes bevatten. Ook uit de zevende eeuw voor Christus zijn er sporen van selder gevonden. Het valt moeilijk te zeggen of het om wilde dan om geteelde selder gaat. Een feit is dat er in de klassieke oudheid wel selder verbouwd werd.
Zo staat er in de Ilias van Homerus te lezen:
"de paarden van de Myrmidons laten grazen op de wilde selder die groeit in de moerassen van Troje."
en in de Odyssee is er melding gemaakt van het weiden van violet en wildeselderij rond de grot van Calypso.
Er wordt wel eens verteld dat selder goed is voor de sex. Nu blijkt uit een wetenschappelijk onderzoek, dat dit helemaal geen fabeltje is, maar dat het eten van selder mannen seksueel attractiever maken.
Door het eten van selder, wordt de zweetproductie geactiveerd, iets wat vrouwelijke aandacht trekt. door de aanwezigheid van androstenone in bleekselder wordt de feromoonsecretie verhoogd, dat zijn de natuurlijke geuren om te verleiden. Al wat een man moet doen om een vrouw te verleiden is dus op een selderstengel kouwen.
Daarenboven verhoogt selder de ejaculatievloeistoffen wat dan weer resulteerd in betere sex met een sterkere climax.
Dus mannen, Je weet nu wat je moet eten hé.
Een zeldzaam aspect aan selder is de eigenschap van foto-overgevoeligheid met name voor UV-straling.
De selderbladeren bevatten fototoxische furanocoumarins (psoralen en xanthotoxin en vormen méthoxylées en xanthotoxin). Langdurig contact met de plant, gevolgd door blootstelling aan zonlicht kan huidirritatie veroorzaken.
De acute dermatitis zijn voornamelijk waargenomen bij de boeren en medewerkers van de verwerkende industrie.
Het risico van fototoxiciteitstest na inname is niet zo uitgesproken. Toch is het soms gevaarlijk om je na het eten van selderij bloot te stellen aan de zon. Het risico is ernstige brandwonden. Het gevaar is afhankelijk van de dosis die wordt ingenomen en de UV-index van het moment.
Selder | |
---|---|
Een selder in pot |
|
Taxonomische indeling | |
Rijk | Plantea (Planten) |
Stam | Embryophyta (Landplanten) |
Klasse | Spermatopsida (Zaadplanten) |
Clade | Angiospermae (Bedektzadigen) |
Clade | 'nieuwe' Tweezaadlobbigen |
Clade | Campanuliden |
Orde | Apiales |
Familie | Apiaceae (Schermbloemenfamilie) |
Geslacht | Apium (Moerasscherm) |
|
16 Kcal 95,43 gr. water 2,97 gr. koolhydraten 0,69 gr. eiwit 1,83 gr. suikers 0,17 gr. vet 1,60 gr. vezels
Mineralen
40 mg. calcium, Ca 0,20 mg. ijzer, Fe 11 mg. magnesium, Mg 24 mg. fosfor, P 260 mg. kalium, K 80 mg. natrium, Na 0,13 mg. zink, Sn 0,01 mg. koper, Cu
Vitaminen
22 µg. A (Retinol) 0,02 mg. B1 (Thiamine) 0,05 mg. B2 (Riboflavine) 0,32 mg. B3 (Niacine) 0,07 mg. B6 (Pyrixodine) 36 µg. B11 (Foliumzuur) 3,10 mg. C (Ascorbinezuur) 0,27 mg. E (Tocoferol) 29,3 µg. K (Fylochinon)
Ingrediënten
Bereiding
Ingrediënten 4 pers.
Bereiding
Bron : libelle lekker!