Spinazie Spinacia oleracea is een bladgroente uit de Ganzenvoetfamilie of amarantenfamilie (Amaranthaceae) en kent zijn oorsprong in Zuidwest-Azië. Het is een oude groente die voor het eerst in Perzië geteeld werd. Deze eenjarige winterharde snelgroeiende plant met eetbare bladeren die rijk zijn aan ijzer is verwant aan bijvoorbeeld andijvie en sla.

Spinazie is vooral geschikt voor lente en herfstteelt, in de zomer gaat hij nogal vlug doorschieten.

Het doet de ronde dat je van spinazie sterk word, maar recent onderzoek heeft uitgewezen dat er wel 10 maal minder ijzer inzit dan aanvankelijk werd gedacht.

Er zijn verschillende rassen, waarvan de meeste F1-hybriden zijn. Ook zijn er rassen met een groot wortelstelsel (Utrechtse Winter en Winterreus) die winterhard zijn en in het najaar gezaaid worden.

Spinazie is minder geschikt om in de siertuin te telen, wil je toch spinazie, kies dan voor Nieuw-Zeelandse spinazie.

Onder koud glas kan je reeds vanaf begin januari tot eind februari zaaien, om te oogsten in april begin mei. Je kan ook van half oktober tot eind december onder koud glas zaaien, om te oogsten van januari tot eind maart.

Voor buitenteelt moet je wachten tot maart. Vanaf dan kan je ook om de veertien dagen of om de maand een hoeveelheid zaaien en dat tot eind september. Het is wel van belang, dat je een ras neemt dat dient voor de tijd van het jaar: vroeg, lente, zomer of herfst.

Zaai breedwerpig maar beter op rijen met tussenruimte van 30 cm. Dun uit op 15 cm in de rij en later op 30 cm. Spinazie groeit het best bij koele omstandigheden op vochtige licht beschaduwde grond met een, pH van 6,5 – 7,5. Dus in de lente of nazomer. Onkruid vrij houden en regelmatig stikstofrijke vloeibare mest toedienen, maar met dit laatste niet overdrijven. Teveel stikstof zorgt namelijk voor een groter gehalte aan nitraat in de plant.
Met 10 gram spinazie zaad, mag je in normale omstandigheden een oogst van 15 kg verwachten.

Als je uw spinazie niet zelf teelt, kunt u ze tegenwoordig toch het hele jaar rond kopen in de winkel. Let erdan wel op dat de bladeren er fris groen en stevig uitzien. Verslenste, gele of gekneusde bladeren laat je beter in de rekken liggen.

Spinazie moet je voor het klaar maken heel goed spoelen in koud water om al het zand er uit te verwijderen. Laat ze dan uitlekken, en verwijder vervolgens de harde nerven.

Om spinazie klaar te maken moet je slechts een klein beetje water in de pan doen, en koken met het deksel er op. Je begint met een groot volume, maar ze slinkt heel veel; nochthans is Twee à driehonderd gram rauwe spinazie per persoon ruimschoots voldoende.

Spinazie kan je stoven, stomen of blancheren. Jonge spinazie kan je ook rauw eten. Spinazie vraagt geen extra kruiden, maar look en/of muskaatnoot kan.

Gebruik spinazie zo snel mogelijk na het oogsten of aankoop in de winkel. Want deze groente bewaart absoluut niet lang. Moet u ze toch enkele uren of een dag laten liggen, bewaar ze dan in folie of een geperforeerde zak in de koelkast tussen 0 en +3°C.

Om spinazie in te vriezen moet u ze 2 tot 3 minuten blancheren in kokend water en dan "schrikken" met koud water; laat ze dan afkoelen (als het kan op ijs), verdeel in porties en vries ze zo snel als mogelijk in.

Spinazie staat bekend om het hoge ijzergehalte. Buiten een verhoogd ijzergehalte is spinazie ook rijk aan caroteen, vitamine E en anti-oxidanten. Maar ook aan bètacaroteen, foliumzuur, en vitaminen A en C.

Net als alle andere bladgroenten bevat spinazie nitraten. Het grootste gedeelte van het in het lichaam opgenomen nitraat wordt uitgescheiden. Een kleine fractie wordt door bacteriën echter omgezet in nitriet. Er zijn twee bezorgdheden met betrekking tot nitrieten in het lichaam. Enerzijds kunnen ze bij zuigelingen aanleiding geven tot een verstoord zuurstoftransport en cyanose (of blauwzucht). Anderzijds bevorderen ze de vorming van N-nitrosoverbindingen zoals nitrosaminen (bijvoorbeeld wanneer spinazie gecombineerd wordt met vis). Volgens sommige onderzoeken zouden nitrosaminen tevens kankerverwekkend zijn, maar andere onderzoeken spreken dat tegen.

Spinaziesap voorkomt de vorming van kankercellen. Verder is spinazie goed bij hart- en nierklachten, en bij bloedarmoede en lusteloosheid.

Leuk om weten

Nitriet

De bacteriën die nitraten omzetten in nitrieten gedijen het beste in een lauwwarme omgeving. Vroeger werd vaak aangeraden om eenmaal gekookte spinazie niet meer opnieuw op te warmen, omdat in de tussenliggende tijd bij kamertemperatuur meer nitriet gevormd kan worden dan gezond is.

Dit advies dateert echter uit de tijd dat koelkasten en vriezers nog geen gemeengoed waren.
Met de huidige koeltechnieken kan spinazie ook thuis snel genoeg gekoeld worden, zodat zich geen grote nitrietconcentraties vormen. Het advies om spinazie niet opnieuw op te warmen is dan ook niet meer terug te vinden op de meeste spinazieverpakkingen.

Met name bij zwakkere mensen, zoals kleine kinderen, zwangere vrouwen en ouden van dagen, blijft het echter raadzaam om op te passen met spinazie die niet vers is.

Weetje

Om de consumptie van spinazie te stimuleren is in de Verenigde Staten de bekende tekenfilmheld Popeye in het leven geroepen. Iedere keer als Popeye in nood zit blijkt er op de vreemdste momenten een blik spinazie voorhanden, waarna het conflict snel beslecht is.

Spinazie bevat inderdaad meer ijzer (3-4 mg) dan veel andere groenten, maar het ijzergehalte van spinazie is lange tijd zeer sterk overschat, en nog steeds hebben veel mensen dit beeld voor ogen bij spinazie.

Toen in 1937 een nieuwe analyse werd uitgevoerd door Duitse wetenschappers, bleek het ijzergehalte tien keer zo laag te zijn als werd aangenomen. Hoe dit foutje had kunnen gebeuren is niet helemaal duidelijk; een theorie is dat de resultaten van onderzoek met gedroogde spinazie op verse spinazie overdragen werden, een andere dat er een komma op de verkeerde plek gebruikt werd.

Leuk om weten

Taxonomische indeling

Spinazie
In zaad gekomen spinazie
Taxonomische indeling
Rijk	Plantea (Planten)
Stam	Embryophyta (Landplanten)
Klasse	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade	Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade	'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade	Geavanceerde tweezaadlobbigen
Orde	Caryophyllales
Familie	Amaranthaceae (Amarantenfamilie)
Geslacht	Spinacia
Spinacia oleracea

Voedingswaarde

per 100 gram

23    Kcal
91,21 gr. water
3,75  gr. koolhydraten
2,97  gr. eiwit
0,43  gr. suikers
0,26  gr. vet
2,40  gr. vezels
                     

Mineralen

136  mg. calcium, Ca
3,57 mg. ijzer, Fe
87   mg. magnesium, Mg
56   mg. fosfor, P
466  mg. kalium, K
306  mg. natrium, Na
0,76 mg. zink, Sn
0,12 mg. koper, Cu
                     

Vitaminen

0,80 mg. vit. A (Retinol)
0,09 mg. vit. B1 (Thianol)
0,19 mg. vit. B2 (Riboflavine)
0,72 mg. vit. B3 (Niacine)
0,20 mg. vit. B6 (Pyrixodine)
194  µg. vit. B11 (Foliumzuur)
28   mg. vit. C (Ascorbinezuur)
2    mg. vit. E (Tocoferol)
483  µg. vit. K (Filochinon)
                     

In andere talen

• FRANÇAIS: Épinard
• DEUTCH: Spinat
• ENGLISH: Spinach
• ITALIANO: Spinaci
• PORTUGUÊS: Épinard
• ESPAÑOL: Espinaca
• DANSK: Spinat
• POLSKI: Szpinak warzywny
• NORSK: Spinat
• SVENSKA: Spenat

Recepten

Gevulde tomaten met spinazie

Ingrediënten

• 4 tomaten
• 1 kg verse spinazie
• 1 ajuin
• boter
• zout en peper
• 50 gr. geraspte kaas

Bereiding

1. Was de spinazie en snij hem in stukken, stoof in wat boter. Dit duurt maar enkele minuten.
2. Hol de tomaten uit en zet ze even omgekeerd, zo kan het water eruit lopen.
3. Snijd ondertussen de ajuin in stukken.
4. Stoof de ajuin met wat boter in een grote pan.
5. Zet de tomaten bij in de pan en strooi er peper en zout over.
6. Vul de tomaten op met de spinazie en strooi er nog wat extra peper over.
7. Zet het deksel op de pan en laat zachtjes gaar worden. Ongeveer 10 minuten.
8. De tomaten mogen niet uiteen vallen.
9. Strooi er nog wat geraspte kaas over.
10. Als je dit gerecht in de oven klaarmaakt zet dan op het einde van de bereiding nog even de grill op.
11. Lekker met gestoofde aardappelen en kotelet.

Gevuld broodje met spinazie en ei

Ingrediënten 4 pers.

• 4 pistolets
• 150 gr spinazie uit de diepvries, ontdooid
• 2 eetlepels kruidenroomkaas
• 100 gr champignons, in schijfjes gesneden
• 4 eieren
• boter

Bereiding

1. Snijd een hoedje van de pistolets en hol wat broodkruim uit.
2. Doe de ontdooide spinazie in een zeef en druk er zoveel mogelijk vocht uit.
3. Warm de spinazie 5 minuten op een zacht vuurtje. Roer er 2 eetlepels kruidenroomkaas door.
4. Verhit boter in een pannetje en bak de champignons op een zacht vuurtje tot ze hun water afgeven. Laat goed uitlekken in een vergiet.
5. Breng ruim water met wat azijn aan de kook en pocheer één per één de eieren.
6. Vul de broodjes met de spinazie + gebakken champignons en leg in elk broodje een gepocheerd ei.

Bron : Budget koken