Paprikaplanten Capsicum annuum zijn overblijvende eenjarige niet-winterharde halfheesters uit de nachtschadefamilie (Solanaceae). Die geteeld worden om de pikante eetbare vruchten. Soms noemt men ze wel eens Spaanse peper. Alhoewel we toch enige verscheidenheid moeten meegeven. Paprika zijn de grote zoete rode of groene vruchten, zoals ze hiernaast op de foto staan afgebeeld.

Wanneer we over (Spaanse) peper praten, hebben we het eerder over de kleinere zeer pikante tot hete vruchten ook wel chilipeper genoemd. Een afbeelding daarvan ziet u van onder op deze pagina.

Paprika's zijn het best te kweken in serres, een koude kas of in potten binnenshuis die je dan 's zomers buiten kunt zetten.
Deze planten brengen holle, dikwandige vruchten voort met een lederachtige schil. Ze bestaan in verschillende kleuren, van groen naar rood en geel, of bruin tot paars.

Ook de vorm kan verschillend zijn: spits toelopend, blokvormig of rechthoekig.
Hoe rijper de vrucht, hoe meer voedingsstoffen, vitaminen en mineralen hij bevat.

Paprika's en chili pepers kunnen in onze streken wel geteeld worden (in de serre), want ze hebben toch enige warmte nodig. Ze worden eigenlijk op dezelfde wijze als tomaten geteeld. Chili peper moet in principe beter lukken dan gewone paprika.

Wie niet over een serre beschikt, kan het eventueel proberen op een zonnige standplaats op zijn terras of patio in potten.

Veel kunstmest hebben de planten niet nodig, het is beter de grond ruim van compost te voorzien en eventueel zuinig bijmesten als de bloemen tevoorschijn komen.

Zaai voor teelt in serre van midden februari tot begin april in zaaibakjes bij een temperatuur van 18-21°C. Verspeen naderhand als er twee echte blaadjes te zien zijn in 7,5-9 cm potjes.
Voor buitenteelt wacht je beter tot eind maart om te zaaien of 6 tot 8 weken voor je van plan bent om ze buiten te planten (er mag zeker geen nachtvorst meer zijn).

Verplant eind april in 25cm potten met veel compost voor verdere opkweek in verwarmde serre, wacht daarmee tot midden mei voor een onverwarmde serre en zelfs tot eind mei voor buiten teelt. In plaats van potten in de serre kunt u ze ook rechtstreeks in de volle grond van uw serre planten op 45 cm van elkaar.

Geef de planten en steunsel of steunstok zoals bij tomaten en bind ze regelmatig op.
Top de scheuten van chili peper als hij zo'n 20cm hoog is, om struikvorming te bevorderen, Ook zijscheuten kan je nadien eventueel bijsnoeien als je liever veel kleinere vruchten hebt. Deze methode kan ook op paprika worden toegepast, maar hierdoor zal u wel later kunnen oogsten.

Geef regelmatig water en een beetje potas-rijke vloeibare meststof als de eerste vruchten verschijnen.
Benevel regelmatig met lauw water, om de rode spinmijt te verjagen en om de bloemzetting te bevorderen.

De vruchten kunnen geplukt worden terwijl ze nog groen, maar mooi gezwollen en glanzend zijn, maar je kunt ook wachten tot ze rood geworden zijn.

Als keukenkruid is paprikapoeder in de meeste keukens niet meer weg te denken.

Paprika eet je rauw, gekookt of gebakken. De rode worden meest verwerkt in salades en de dikwandige groene kunnen goed dienen om te vullen met vlees of vis. Het dikke vel en de vezels zijn moeilijk te verteren, verwijder daarom het vel, de zaden en de dikke nerven van de vrucht alvorens ze rauw te eten.

Gekookte paprika is beter verteerbaar. U kunt hem dan gegrild, gebakken of gestoofd klaarmaken. Door zijn holle vorm, leent paprika zich ook heel goed om te worden gevuld.

Sommige variëteiten van paprika's zijn rijk aan terpenen die worden gebruikt om kleurstoffen te maken.

Paprika kan ongeveer 2 weken bij een temperatuur van 7°C bewaart blijven. Beter niet in de koelkast bewaren.

Spaanse pepers bevatten zeer veel vitamine C en bètacaroteen. De scherpe smaak wordt veroorzaakt door het alkaloïde capsaïsine dat gemeten wordt in “Scoville – eenheden”. Een gemiddelde paprika bevat ongeveer 600 tot 800 eenheden, maar er bestaat een type “ de HABANERO” die tussen de 200.000 en 350.000 eenheden bevat.

De groene paprika is een van de voedingsmiddelen die het syndroom van mondallergie kunnen veroorzaken. Dit syndroom is een allergische reactie voor bepaalde eiwitten van een reeks van vruchten, groenten en noten. Hij treft bepaalde personen die allergieën voor het stuifmeel van het milieu hebben.

Als je een gevoelige huid hebt, draag dan rubberen handschoenen bij het bereiden, en raak je ogen en andere gevoelige delen niet aan als je Spaanse pepers in je handen hebt gehad. Mocht u toch contact hebben gemaakt met uw ogen, spoel ze dan meerdere malan na elaar met zuiver water. Hebt u uw huid geiriteerd, wrijf dan de plaats in met olie en daarna wassen met zeep; of inwrijven met een friction-alcohol en daarna met melk.

Om het branderig gevoel in de mond te verlichten, drink dan melk of eet yoghurt. De aanwezige caseïne in deze producten neutraliseert capsicine.

Op de huid wordt peper toegepast in capsicumcreme die een warmtegevoel en een versterkte doorbloeding geeft en bij gewrichtspijnen wordt toegepast.

Het eten van rode pepers zou helpen tegen verkoudheid. Wetenschappelijk gezien is dat echter niet bewezen.

Leuk om weten

Allergie

Steeds meer werknemers in de tuinbouw worden allergisch voor het stuifmeel van de paprika, hetgeen zich uit in neus- en oog-, huidklachten en kortademigheid. Als er voldoende bijen ingezet worden nemen de klachten af, omdat bijna al het stuifmeel dan door de bijen verzameld wordt.

Weetje

De Scovilleschaal, ontwikkeld door Wilbur Scoville in 1912, meet de heetheid van een peper. Oorspronkelijk door smaaktests waarbij gekeken werd hoever men een gemalen peper moest verdunnen voor hij niet meer als scherp werd waargenomen, tegenwoordig door de concentratie van capsaïcine te meten. Een gerecht wordt al als pittig ervaren rond de 500-1000 Scoville-eenheden, jalapeño's variëren tussen de 3000 en 6000, en habanero-pepers kunnen soms wel een heetheid van 300.000 eenheden bereiken. De heetste peper ter wereld is de zogenaamde "Bhut Jolokia", die in februari 2007 door het Guiness Book of World Records officieel gecertificeerd is als 's werelds heetste peper, met een hittegraad van iets meer dan 1.000.000 Scoville-eenheden. De capsaïcine die de peper scherp maakt zit vooral in de ribben van de vrucht (de inwendige zaadlijsten), en in de zaden. Pure capsaïcine heeft een hittegraad van 16.000.000 Scoville-eenheden.

De wetenschappelijke naam Solanum melongena is afgeleid van een 16^de-eeuwse Arabische term voor een variëteit.
Peperspray wordt van heel scherpe pepers gemaakt en dient in het gezicht van de tegenstander gespoten te worden waarna die persoon zo'n ontzettend brandend gevoel in vooral zijn ogen krijgt dat hij onmiddellijk afziet van het kwaad dat hij oorspronkelijk in de zin had en onmiddellijk op zoek gaat naar een emmer water (of beter dus: melk...)
Het insmeren van de geslachtsdelen met peper schijnt een methode te zijn geweest die de Nederlanders gebruikten in de koloniale tijd om inlandse bedienden te straffen wanneer zij niet hard genoeg werkten.

Niemand weet precies waarom, maar de Hongaren zijn zich op een bepaald moment met paprika beginnen te identificeren. Waarschijnlijk omdat het goed bij stoofvlees paste, of misschien omdat hun snor erdoor ging glanzen. Wie zal het zeggen? Zeker is dat ze er in 1699 voor het eerst kennis mee maakten via hun Turkse overheersers. Vrij snel is paprika daar uitgegroeid tot een essentieel onderdeel van de 'authentieke' keuken. Vermoedelijk zijn het Hongaarse telers die aan de basis liggen van zoete paprika. Tegenwoordig is Hongarije een van de grootste producenten ter wereld.

Stof in chilipepers kan tot nieuwe pijnstiller leiden

Capsaïcine, de "hete" stof in chilipepers, is een handig instrument gebleken in de zoektocht naar een nieuwe manier van pijnbestrijding. Onderzoekers van de Universiteit van Texas zeggen dat stoffen die lijken op capsaïcine in het menselijk lichaam worden aangetroffen op plaatsen waar pijn vastgesteld wordt.

Net zoals capsaïcine zich bindt aan cellen in het lichaam, doen de zuren die een gewond lichaam produceert dit ook. Deze stoffen veroorzaken, via receptoren, pijn.

Blokkeren.

De productie van deze stoffen stoppen kan chronische pijn doen verdwijnen. Daarom ging het team onderzoeken of er een manier was om deze stoffen te blokkeren. Tests op muizen wezen uit dat het uitschakelen van een gen voor de receptoren ervoor zorgde dat de gevoeligheid voor capsaïcine verdween.

Nu willen de wetenschappers medicijnen ontwikkelen die hetzelfde effect teweegbrengen, zodat chronische pijn verholpen kan worden.

Leuk om weten

Taxonomische indeling

Paprika
De drie verschillende kleuren paprika
Taxonomische indeling
Rijk	Plantea (Planten)
Stam	Embryophyta (Landplanten)
Klasse	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade	Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade	'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade	Lamiiden
Orde	Solanales
Familie	Solanaceae (Nachtschadefamilie)
Geslacht	Solanum (Nachtschade)
Capsicum annuum

Voedingswaarde

per 100 gram Groene rauw

20    Kcal
93,89 gr. water
4,64  gr. koolhydraten
0,86  gr. eiwit
2,40  gr. suikers
0,17  gr. vet
2,50  gr. vezels
                     

Mineralen

10   mg. calcium, Ca
0,34 mg. ijzer, Fe
10   mg. magnesium, Mg
20   mg. fosfor, P
175  mg. kalium, K
3    mg. natrium, Na
0,13 mg. zink,Sn
0,03 mg. koper, Cu
                     

Vitaminen

0,09 mg. A (Retinol)
0,05 mg. B1 (Thiamine)
0,02 mg. B2 (Riboflavine)
0,22 mg. B6 (Pyrixodine)
10   µg. B11 (Foliumzuur)
80,4 mg. C (Ascorbinezuur)
                     

per 100 gram Rode

31    Kcal
92,21 gr. water
6,03  gr. koolhydraten
0,45  gr. eiwit
4,20  gr. suikers
0,30  gr. vet
2,10  gr. vezels
                     

Mineralen

7    mg. calcium, Ca
0,43 mg. ijzer, Fe
12   mg. magnesium, Mg
26   mg. fosfor, P
221  mg. kalium, K
4    mg. natrium, Na
0,25 mg. zink, Sn
0,03 mg. koper, Cu
                     

Vitaminen

0,09  mg. vit. A (Retinol)
0,05  mg. vit. B1 (Thiamine)
0,08  mg. vit. B2 (Riboflavine)
0,29  mg. vit. B6 (Pyrixodine)
46    µg. vit. B11 (Foliumzuur)
127,7 mg. vit. C (Ascorbinezuur)
                     

per 100 gram Gele

27    Kcal
92,02 gr. water
6,32  gr. koolhydraten
0,45  gr. eiwit
0,21  gr. vet
0,90  gr. vezels
                     

Mineralen

11   mg. calcium, Ca
0,46 mg. ijzer, Fe
12   mg. magnesium, Mg
24   mg. fosfor, P
212  mg. kalium, K
2    mg. natrium, Na
0,17 mg. zink, Sn
0,03 mg. koper, Cu
                     

Vitaminen

0,09  mg. vit. A (Retinol)
0,02  mg. vit. B1 (Thiamine)
0,02  mg. vit. B2 (Riboflavine)
0,17  mg. vit. B6 (Pyrixodine)
26    µg. vit. B11 (Foliumzuur)
183,5 mg. vit. C (Ascorbinezuur)
                     

In andere talen

• FRANÇAIS: Paprika, Poivrons
• DEUTCH: Paprikaschote, Gemüsepaprika
• ENGLISH: Sweet pepper
• ITALIANO: Peperone
• PORTUGUÊS: Pimenta
• ESPAÑOL: Pimienta
• DANSK: Peberfrugt
• POLSKI:Papryka
• NORSK: Paprika
• SVENSKA: Paprika

Recepten

Gevulde tortilla's

Ingrediënten

• 6 tortilla wraps
• 1 fijngesneden ui
• 1 halve fijngesneden paprika
• 1 fijngesneden pikant pepertje
• 1 in stukjes gesneden tomaat
• geraspte kaas
• 200 gr. rund's- of varkensgehakt
• zout & peper

Bereiding

1. Voor dit recept kan je een gewone pan gebruiken, maar het is nog sneller klaar in de wok.
2. Verhit een beetje olie en bak het gehakt erin.
3. Voeg halverwege de paprika, ui en het fijngesneden pepertje eraan toe.
4. Kruid met peper en zout en roerbak tot het gehakt volledig gaar is en de groenten beetgaar zijn.
5. Je kan de tortilla's zo gebruiken, maar lekkerder is om ze eerst wat op te warmen in een pan of in de oven.
6. Leg vervolgens op elke tortilla wat van het mengsel, wat verse tomaat (eventueel kan je er ook sla of komkommer bij doen) strooi er wat geraspte kaas over.
7. Vouw de tortilla's dicht en je eten is klaar!
8. Lekker met guacamole of een Zuid-Amerikaanse chilisaus.

Gehaktschotel met aardappels, rode paprika en kaassaus

Ingrediënten 4 pers.

• 400 gr gehakt
• 2 grote ajuinen, grof gehakt
• 3 rode paprika's, grof gehakt
• 1.2 kg aardappelen, in blokjes
• 3 eetlepels tomatenconcentraat (ong 140gr)
• 6 eetlepels olijfolie
• 2 kl gyroskruiden (gemakkelijk verkrijgbaar bij de kruidenstand op versmarkten)
• 100 gr. geraspte kaas

Voor de kaassaus

• 2 afgestreken eetlepels bloem
• 2 eetlepels vloeibare koude boter
• 4 dl melk
• 2 teentjes knoflook uit de knijper
• peper
• 100 gr geraspte kaas

Bereidingswijze

1. Verhit de olie en bak de ajuin en paprika's op een middelmatig vuur (ong 10 min), roer geregeld om, voeg het gehakt toe en bak deze in 5 min rul, schraap daarbij de bodem om aanbranden te voorkomen. Meng er op het einde 3 el tomatenconcentraat en de gyroskruiden bij.
2. Schil de aardappelen en snij ze in blokjes. Kook de aardappelblokjes niet al te gaar. Giet kookvocht af en laat goed uitlekken.
3. Verwarm de oven op 220°C.
4. Maak de kaassaus als volgt : maak een papje van 2 el bloem + 2 el vloeibare boter (= beurre manié). Als het papje wat te droog en te klonterig is, doe er wat vloeibare boter bij. Breng de melk net niet aan de kook. Meng de beurre manié met de melk en laat op een zacht vuurtje de saus indikken (ong. 3 min). Doe er de geraspte kaas bij en laat nog even zacht verder pruttelen onder voortdurend roeren tot de kaas gesmolten is. Kruid met knoflook en peper.
5. Schik in een ovenschotel de helft van het gehaktmengsel, daarop de aardappelen, en eindig met een laag van het resterend gehaktmengsel. Overgiet met de kaassaus. Verdeel de overige geraspte kaas over de ovenschotel. Bestrooi de kaas met 3 el paneermeel en enkele klontjes boter voor een goudbruin korstje. Zet de schotel 20 min in de oven.

Bron: Budget koken